از سقوط زردوکو تا برآمدن دیوکس؛ یک دموکراسی مادی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهشنامه تمدن ایرانی، دوره: 4، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_KJICR-4-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 139
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سورنا فیروزی

دانش آموخته دکتری باستان شناسی دوره تاریخی، دانشکده هنر و معماری،دانشگاه مازندران

محمدامین سعادت مهر

دانشجوی دکترای گروه باستان شناسی دانشگاه مازندران

بیتا سودایی

گروه باستان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین، تهران، ایران

چکیده

یکی از پیامدهای گسترش شهرنشینی در دوران باستان پیدایش دولت و حکومت های پیچیده است. مطالعات مرتبط با ساختار حکومتی در ایران باستان، برخلاف حوزه فرهنگی یونان و روم با جزئی‎نگری بررسی نشده است و بیشتر پژوهشگران معتقدند حکومت های ایران باستان استبدادی و موروثی بوده است، اما با ارزیابی دقیق محتوای تعدادی از اسناد و مقایسه آن با داده های باستان شناسی می توان این نظریه را به چالش کشید. هدف از این پژوهش شناسایی ساختار حکومتی مادها بر اساس منابع مکتوب است. دراین پژوهش بر اساس منابع مکتوب به ساختار حکومتی در زمان مادها، گاه‎نگاری و جایگاه تقدم و تاخر آنها نسبت به آن چه در آتن و رم پیاده ‎سازی شد، می پردازد. سوالات پژوهش بر اساس بررسی داده های منابع دوره آشور نو و نو بابلی درباره ساختار حکومت مادی ها و ارزیابی امکان وجود ساختارهایی دموکراتیک در برخی از سکونت گاه های مادی یا دست ‎کم در دو مورد از آن‎ ها پیش از دوره پادشاهی طرح شده اند. این پژوهش توصیفی- تحلیلی با روش کتابخانه انجام شده است. نتایج پژوهش بر اساس مطالعه منابع مکتوب و بر مبنای تحلیل مستندات نشان می دهد که در دوره‎ای هشت ساله از تاریخ ماد و همچنین در ساختار حکومتی بخشی از تاریخ پارسیان پیش از برآمدن امپراطوری هخامنشی ، مولفه‎هایی قوی از برقراری سامانه حاکمیت دموکراتیک به هر دو صورت جمهوریت دولت-شهری و نظام پادشاهی که حاوی یک قوه قانون‎گذاری مجزا از شاه بوده، وجود داشته است. این که میراث فرهنگی و فکری این دوره‎ها در چند دهه بعد، موجب پیدایش ساختار دموکراتیک در حاکمیت آتن و ظهور جمهوری در شهر رم شد، نتیجه‎ای است پژوهش پیش رو آن را ارائه می‎دهد.

کلیدواژه ها

دموکراسی, ماد, هگمتانه, زردوکو, دیوکس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.