اهمیت کتاب مواهب الهی برای تاریخ اجتماعی آلمظفر
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، دوره: 13، شماره: 33
- کد COI اختصاصی: JR_TUHIS-13-33_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 130
نویسندگان
دانشیار دانشگاه الزهراء تهران
دکتری تاریخ بعد از اسلام پیام نور، تهران
چکیده
کتاب مواهب الهی اثر معینالدین یزدی، بهعنوان نخستین و مهمترین منبع تاریخ آلمظفر، نگاشته مورخ، فقیه و محدثی است که صاحب منصب این حکومت محلی پساایلخانی نیز بوده است. گرچه مواهب الهی، عمدتا دربردارنده وقایع سیاسی و نظامی در گستره قلمرو آلمظفر (خاصه کرمان، یزد و فارس) است، اما اطلاعات اندک ولی ارزنده از مسائل اجتماعی و فرهنگی این حکومت ارائه نموده است. هدف اساسی این پژوهش، بررسی موضوعاتی ورای مسائل سیاسینظامی این اثر است که موجب شکلگیری افق وسیعتری درباره اوضاع اجتماعی دوران پرآشوب و مملو از هرجومرج عصر فترت میان سقوط ایلخانان تا برآمدن تیموریان میگردد. این نوشتار بر آن است با بهرهگیری از روش توصیفیتحلیلی مبتنی بر مطالعه منابع کتابخانهای، از طریق بررسی دقیق اطلاعات رویدادهای سیاسی و جنگها که بیشترین حجم اثر را در برگرفته، استخراج برخی دادههای اندک تاریخ اجتماعی ممزوج با این اطلاعات و نیز تمرکز روی اشارات مستقیم و غیرمستقیم مولف به برخی مطالب مرتبط با اوضاع اجتماعی، به بازنمایی مضامین و پدیدههای اجتماعی در مواهب الهی بپردازد. دستاوردهای حاصل از پژوهش، بیانگر آن است که معینالدین یزدی با وجود اهتمام به نگاشتن تاریخ رسمی آلمظفر و داشتن بینش تاریخی، اعتقادی و سیاسی، هم گهگاه به مضامین اجتماعی توجه نشان داده و هم تا حدی وضع برخی گروههای اجتماعی و رعایا را بهتصویر کشیده است. در این راستا، جایگاه و نقش برخی گروهها، مانند اندیشمندان دینی، شیعیان و سادات، شیوخ متصوفه و زنان درباری، امرای نظامی و دیوانی و راهزنان را مورد توجه قرار داده است. همچنین اشاراتی به برخی پدیدههای اجتماعی و تمدنی همچون قحطی، ویرانی، کشتار، بیماری، معماری و موسیقی در زمانه پرآشوب سده هشتم هجری، داشته است.کلیدواژه ها
آلمظفر, مواهب الهی, معینالدین یزدی, تاریخ اجتماعی, گروههای اجتماعیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.