فرزانه پوررستمی نیاول - دانشجوی کارشناسی ارشد، مشاوره گرایش توانبخشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
طیبه حق پرست لاتی - استادیار، گروه آموزش معلمان، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان ایران

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی درمانی بر مهارتهای اجتماعی، سازش یافتگی و مشکلات رفتاری دانشآموزان مبتلا به کمتوانیذهنی خفیف بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف مدارس استثناییشهرستان لاهیجان در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ به تعداد تقریبی ۳۵۰ نفر بود. از این بین با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۳۲ دانش آموز مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف (۱۶ نفر گروه آزمایش و ۱۶ نفر گروهگواه) انتخاب و به عنوان پیش آزمون پرسشنامه در مورد آنها اجرا شد. سپس گروه آزمایش طی ۷ جلسه ۴۰ دقیقهای تحت مداخله بازی درمانی قرار گرفتند درحالی که در مورد گروه گواه مداخله ای اجرا نشد؛ سپس هر دو گروهمورد پس آزمون قرار گرفتند. دادههای به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری موردتجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد بازی درمانی بر بهبود نمره کل مهارتهای اجتماعی ومولفه های همکاری، جرئت ورزی، و خودمهارگری دانش آموزان مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف موثر است. همینطور،بازی درمانی بر بهبود نمره کل سازش یافتگی و مولفه های سازش یافتگی اجتماعی، سازش یافتگی هیجانی وسازش یافتگی تحصیلی دانش آموزان مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف موثر است. همچنین، بازی درمانی بر کاهشنمره کل مشکلات رفتاری و مولفه های اضطراب/ افسردگی، گوشه گیری/ افسردگی، مشکلات اجتماعی، مشکلاتتفکر، پرخاشگری، و قانون شکنی دانش آموزان مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف موثر است.

مهارتهای اجتماعی، مهارتهای اجتماعی، سازش یافتگی، مشکلات رفتاری، کم توانی ذهنی