بررسی سندی روایت «حلال محمد حلال ابدا الی یوم القیامه و...»

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه علوم قرآن و حدیث، دوره: 54، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JQHS-54-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 203
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عباس اسماعیلی زاده

دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

مرجانه فتحی طرقبه

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تاریخمندی یا فراتاریخی بودن قرآن و احکام ازجمله مسائلی است که به آن در دوران معاصر به طور ویژه توجه شده است. ازجمله احادیث مستند طرفداران ابدیت شریعت، حدیث «حلال محمد حلال ابدا الی یوم القیامه و حرامه حرام ابدا الی یوم القیامه» است که در منابع مختلف شیعه و سنی به صورت های گوناگونی نقل شده است. در کتاب کافی نیز این عبارت در ضمن دو روایت مختلف به کار رفته است که در یکی علاوه بر اشاره به ابدی بودن آموزه های پیامبر، به نفی بدعت های باطل پرداخته و در دیگری نیز به عدم نسخ دین اسلام برخلاف ادیان پیشین اشاره شده است. اما اخیرا یکی از نواندیشان دینی، آیت الله سیدکمال حیدری ادعا کرده است که این دو حدیث، سند صحیحی ندارد و سخنی مشهور است که بر سر زبان ها افتاده و حکم به صحت این حدیث توسط برخی علما نه بر مبنای بررسی سندی، بلکه صرفا به دلیل اعتماد آن ها به علمای متقدم است.باتوجه به نقش بسزای این روایت در مسئله ابدیت شریعت و اهمیت بررسی سندی در اطمینان یافتن از صدور حدیث از معصوم، این نوشتار صرفا به تتبع در اسناد این دو روایت می پردازد و بررسی دلالی و ارتباط آن ها با مسائل ثانویه و فقهی را به پژوهش دیگری واگذار می کند. با وجود بحث و اختلاف درباره بیشتر راویان این دو سند، به روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای با استفاده از ادله مختلف نشان داده است که هریک از راویان آن ها موثق و امامی است و این دو روایت، سندی صحیح دارند.

کلیدواژه ها

تاریخمندی و جاودانگی سنت, علم رجال, وثاقت راوی, صحیح , حلال و حرام

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.