بررسی تنوع و روابط ژنتیکی در برخی از توده های بنگ دانه (Hyoscyamus spp.) بر اساس چندشکلی حاصل از درج رتروترانسپوزونی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله پژوهش های ژنتیک گیاهی، دوره: 9، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_PGRLU-9-1_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 257
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا اصغری میرک

Department of Agriculture, Payame Noor University, Meshginshahr, Meshginshahr, Iran

سید سیامک علوی کیا

Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Tabriz, Iran

سیدابوالقاسم محمدی

Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Tabriz, Iran

چکیده

بنگ­دانه به­ واسطه آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین از ارزش دارویی بالایی برخوردار است. بهبود کیفیت و کمیت آلکالوئیدهای بنگ­دانه با استفاده از روش ­های بهنژادی پیشرفته، مستلزم ارزیابی تنوع این گیاه است. تنوع ژنتیکی این گیاه با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی در مطالعات متعددی بررسی شده و برتری نشانگرهای مولکولی نسبت به سایر نشانگرها به اثبات رسیده است. به همین منظور، در سال ۱۳۹۸ تنوع ژنتیکی ۹۶ ژنوتیپ بنگ­دانه جمع ­آوری شده از رویشگاه­ های شمال غرب کشور، با استفاده از نشانگرهای مولکولی IRAP وREMAP مورد بررسی قرار گرفت. برای نشانگرهای IRAP از ۳۶ ترکیب ممکن حاصل از هشت آغازگرLTR ، هفت ترکیب تکثیر مناسب و قابل امتیازدهی داشتند. در نشانگر REMAP از ترکیب ۱۱ آغازگر ISSR با هشت آغازگر  LTR استفاده شد که از ۸۸ ترکیب ممکن، ۱۲ ترکیب قابل امتیازدهی بودند. متوسط میزان اطلاعات چندشکلی برای نشانگرهای IRAP و REMAP به ­ترتیب ۰.۳۰ و ۰.۳۲ و میانگین شاخص نشانگر برای این دو نشانگر برابر ۲.۵۹ و ۲.۴۷ برآورد شد. بر اساس این معیارها، نشانگر REMAP در برآورد تنوع ژنتیکی بنگ دانه کاراتر از IRAP بود. در تجزیه واریانس مولکولی با استفاده از این نشانگر­ها، تنوع درون ­جمعیتی بیشتر از بین ­جمعیتی برآورد شد که نشان از تنوع بالای این توده ­ها­ در شمال­ غرب ایران می­ دهد. تجزیه خوشه ای بر اساس نشانگر IRAP نتوانست گونه ها و توده­ ها­ را از یکدیگر تفکیک نماید ولی بر اساس نشانگر REMAP، گونه های H.pusillus و H.reticulatus تا حد بالایی از هم تفکیک شدند. حصول شاخص شانون بالا در این پژوهش، نشان داد که نشانگرهای رتروترانسپوزونی IRAP و REMAP با درج بالای خود در ژنوم توده ­ها­ی بنگ­ دانه، تنوع ژنتیکی بالایی را در درون توده ­ها­ی بنگ­دانه القاء نموده­ اند.

کلیدواژه ها

Henbane, Genetic diversity, IRAP and REMAP markers, بنگ دانه, تنوع ژنتیکی, نشانگرهای IRAP و REMAP

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.