آت اکولوژی دو گونه مرتعی Agropyron pectiniforme و Bromus tomentosus در استان مازندران

مطالعه عمل و رفتار فردی گونه های مرتعی و رابطه هر یک از آنها با اجزاء زنده و غیرزنده اکوسیستم های مرتعی، به منظور بدست آوردن اطلاعات لازم در مورد گونه ها که اساس و پایه مدیریت مراتع قرار گیرد، ضروری و مهم است. در اکولوژی مرتع، این قبیل مطالعات به عنوان آت اکولوژی گونه های مرتعی مد نظر قرار می گیرد. در این تحقیق آت اکولوژی دوگونه مرتعی Agropyron pectiniforme و  Bromus tomentosus در استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. خصوصیات رویشگاهی شامل توپوگرافی، اقلیم، خاک، گونه های همراه و چگونگی حضور این گونه در پوشش گیاهی تعیین گشت. همچنین فنولوژی و سیستم ریشه هر یک از دو گونه یاد شده بررسی شد. نتایج نشان داد که رویشگاه های گونه Agropyron pectiniforme در دامنه ارتفاعی ۱۲۰۰ تا۳۰۰۰ متر از سطح دریا درخاکهای با بافت لومی و سیلتی لومی با هدایت الکتریکی ۹۴/۰-۴۵/۰ دسی زیمنس بر متر و اسیدیته ۸۶/۷-۷ رویش دارد. بارندگی در رویشگاههای این گونه ۶۵۳-۳۲۰ میلیمتر و میانگین دمای سالانه ۲/۱۶-۲/۷ درجه سانتیگراد می باشد. بطور متوسط، پوشش تاجی این گونه ۲۲/۷ درصد و فراوانی آن ۶/۳۶ درصد تعیین گردید. ریشه این گیاه از نوع افشان بوده و عمق ریشه به طور متوسط ۲۱ سانتیمتر می باشد. مرحله رشد رویشی این گونه از اوایل فروردین تا اوایل اردیبهشت ماه، مرحله گلدهی از اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد و مرحله رسیدن بذر در اوایل تیر ماه می باشد. گونه Bromus tomentosus در دامنه ارتفاعی ۳۳۰۰-۲۳۰۰ متر از سطح دریا در خاک هایی با بافت لومی و سیلتی لوم با هدایت الکتریکی ۷۲/۰-۴۰/۰ دسی زیمنس بر متر و اسیدیته   ۴۷/۷-۲۱/۷ رویش دارد. متوسط بارندگی در رویشگاههای این گونه ۶۵۳ – ۵۱۰ میلیمتر و میانگین دمای سالانه ۲/۷ درجه سانتیگراد می باشد. بررسی نحوه حضور این گونه در پوشش گیاهی رویشگاه های مختلف آن نشان داد که متوسط پوشش تاجی ۷۵/۱۶درصد و فراوانی آن ۳/۵۸ درصد می باشد. ریشه این گیاه از نوع افشان بوده و عمق ریشه به طور متوسط ۲۷ سانتیمتر است. مرحله رشد رویشی این گونه مرتعی از اواسط فروردین تا اواسط اردیبهشت، مرحله گلدهی آن از اواخر اردیبهشت تا اواخر خرداد و مرحله رسیدن بذر اواخر تیر می باشد. در برنامه های مدیریت رویشگاه های مرتعی دو گونه یاد شده لازم است که ویژگی های اکولوژیک آنها مد نظر مدیران منابع طبیعی و مرتعداران قرار گیرد

کلیدواژه ها:

Agropyron pectiniforme ، Bromus tomentosus ، آت اکولوژی ، استان مازندران