نسرین فرجی درخانه - دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا، دانشکده دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
نصرالله مولائی هشجین - استاد، گروه جغرافیا، دانشکده دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
محمد باسط قریشی - استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
عیسی پوررمضان - استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.

برای پایدارسازی اقتصاد روستایی ،وجود تنوع، یکی از ضروریات جوامع مختلف قلمداد شده و رعایت این اصل، ثبات و پایداری ساختارهای اقتصادی را تسهیل خواهد نمود. بر همین اساس هدف از این پژوهش تحلیل عوامل پیش برنده تنوع بخشی در فعالیت های اقتصادی  روستاهای شهرستان است. این تحقیق کاربردی است و روش انجام آن توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق نیز ۶۸ نفر از دهیاران و کارشناسان دستگاه های اقتصادی شهرستان ماسال هستند که حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعیین گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که گویه های آن با نظرات کارشناسی استاد راهنما و مبانی نظری تحقیق تهیه و تنظیم شده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها نشان داد که ۲۳ عامل پیش برنده در تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی روستاهای شهرستان ماسال نقش دارد . نتایج آزمون فریدمن نشان داد که شاخص وجود زمینه های متعدد جهت جذب توریسم با رتبه میانگین ۰۹/۲۰، دارای بیشترین اهمیت و شاخص سطح سواد جوانان روستایی به ویژه دختران با رتبه میانگین ۵۳/۵ دارای کمترین اهمیت در بین عوامل مطرح شده است. بر اساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که تدوین طرح جامع تنوع بخشی به اقتصاد روستاهای شهرستان ماسال با شناسایی و گنجاندن تمامی ظرفیت های محدوده موردمطالعه ازجمله مواردی است که باید در اولویت کار مسئولان این شهرستان قرار گیرد.

عوامل پیش برنده, تنوع بخشی, اقتصادی, روستا, شهرستان ماسال