«حیرت» ناشناخته وادی عرفان از منظر مولانا و عطار

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، دوره: 15، شماره: 55
  • کد COI اختصاصی: JR_DEHKH-15-55_024
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 438
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا حضرتی

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

احمد ذاکری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

فاطمه حیدری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

چکیده

بنای جهان بر هاله­ ای از اسرار پنهان استوار است که سالک را در وادی عرفان با چالش­ های بزرگی رو در رو می­ سازد و او را قدم به قدم در این منزلگاه با چراغ­ های روشنی که به نور معرفت افروخته به سرمنزل مقصود می ­رساند. بی­ گمان حاصل مواجهه او با رازها و اسرار نهفته جهان هستی «حیرت» خواهد بود. عجز و ناتوانی او در حلقه سرگردانی تا به کشف و شهود و تجلی نیانجامد معرفت و فنا حاصل نخواهد شد و سالک همواره طالب افزونی حیرت خویش است و مصداق این کلام مشهور پیامبر (ص) که «رب زدنی تحیرافیک»، در این میان ششمین درگاه عرفان که سالک را در مسیر پر تلاطم عشق و حقیقت به ذات حقیقت لایتناهی وصل خواهد کرد، حیرت است. بسیاری از عرفا از مقام حیرت و نقش آن در خلق اندیشه ­های عمیق به شکل­های متفاوت سخن گفته ­اند. مولانا در مثنوی نگاه عاشقانه و ژرفی به حیرت دارد و تنها به چشم یک مسیر به آن نگاه نمی­ کند بلکه آن را از مهم­ترین راه­ها در سلوک عرفانی برای وصال معشوق می ­داند. در منطق ­الطیر عطار یکی از وادی­ هایی که سالک و عارف در سلوک عرفانی خود برای رسیدن به خودشناسی و خداشناسی باید آن را طی کنند «حیرت» است و شاید به تعبیری سی­مرغ عاشق از سر حیرت است که در کوچه پس کوچه ­های هفت شهر عطار «سیمرغ» را می­ آفرینند.

کلیدواژه ها

عرفان, حیرت, منطق الطیر, مثنوی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.