بررسی شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع با استفاده از روش تحلیل عملکرد چشم انداز (LFA) (مطالعه موردی: مراتع سرچاه عماری بیرجند)

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 18، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-18-4_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 116
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا یاری

کارشناسی ارشد مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

علی طویلی

دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

سلمان زارع

دانشجوی دکترای بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

فعالیت­های مدیریتی ازقبیل قرق و احداث هلالی آبگیر تاثیر زیادی بر شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مراتع می­گذارد. برای بهره­برداری مستمر و پایدار از مرتع، این تغییرات باید شناخته و مدیریت شوند. شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع به محققان کمک می­کنند که در مورد اثرهای فعالیت­های مدیریتی اعمال شده، قضاوت نمایند. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر فعالیتهای اصلاحی قرق و احداث هلالی آبگیر بر شاخصهای سطحی خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع می­باشد. بدین­منظور سه منطقه قرق رهاشده، قرق و قرق به همراه احداث هلالی آبگیر در مراتع سرچاه عماری بیرجند انتخاب و تاثیر هر یک از فعالیت­های مدیریتی مذکور بر شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع با استقاده از روش تحلیل عملکرد چشم­انداز (LFA) مورد بررسی قرار گرفت. در این روش برای تعیین ۳ ویژگی عملکردی مرتع شامل پایداری، نفوذپذیری و چرخه مواد غذایی از ۱۱ شاخص سطح خاک استفاده می­شود. این شاخصها عبارتند از: پوشش سطح زمین، لاشبرگ، پوشش قابل­تبدیل به هوموس، پوشش کریپتوگام، شکنندگی لایه سطحی خاک، مواد فرسایش­یافته، شکلهای فرسایش، میکروتوپوگرافی، طبیعت سطح خاک، آزمایش پایداری در مقابل رطوبت و بافت خاک. تجزیه و تحلیل داده­ها با نرم­افزار SPSS ۱۶.۰ و با استفاده از آزمون غیرپارامتری کروسکال­والیس و آزمون چنددامنه­ای دانکن انجام گردید. نتایج نشان داد که در اثر فعالیت­های مدیریتی اعمال شده شاخصها و ویژگیهای عملکردی مرتع تغییر یافته­اند. به­طوری­که بین تمامی ۱۱ شاخص سطح خاک بجز شکلهای فرسایش و پوشش کریپتوگام اختلاف معنی­داری در سه منطقه مورد مطالعه وجود دارد (P< ۰.۰۵). بدین ترتیب بین سه شاخص­ عملکردی مرتع در سه منطقه مذکور نیز اختلاف معنی­داری وجود دارد. بنابراین نتایج حکایت از این دارد که عملیات اصلاحی قرق و احداث هلالی آبگیر باعث بهبود ویژگیهای عملکردی مرتع می­شود.

کلیدواژه ها

شاخصهای سطح خاک, ویژگیهای عملکردی, قرق, هلالی آبگیر, تحلیل عملکرد چشم انداز (LFA) و سرچاه عماری بیرجند

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.