بررسی رابطه بین تنوع گونه ای و عوامل محیطی در مراتع سرچاه عماری بیرجند

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 19، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-19-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 426
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا یاری

کارشناس ارشد مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

حسین آذرنیوند

دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

محمدعلی زارع چاهوکی

دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

جلیل فرزادمهر

استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه بیرجند

چکیده

در این تحقیق رابطه بین تنوع گونه­ای و عوامل محیطی موثر بر آن در مراتع سرچاه­عماری بیرجند بررسی شد. بدین منظور، پس از تیپ­بندی پوشش گیاهی به روش فیزیونومی نمونه­برداری از پوشش گیاهی و عوامل محیطی در منطقه معرف هر تیپ گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک انجام گردید. اندازه پلات­های نمونه­برداری به روش سطح حداقل و تعداد پلات به روش آماری تعیین شد. سپس در منطقه معرف هر تیپ گیاهی ۳ ترانسکت ۳۰۰ متری مستقر و در طول هر ترانسکت ۱۵ پلات به فواصل ۲۰ متر قرار داده شد. نمونه­برداری از پوشش گیاهی در کلیه پلات­ها و نمونه­برداری از خاک در پلات ابتدا و انتهایی هر ترانسکت و از دو عمق ۳۰-۰ و ۸۰-۳۰ سانتی­متر انجام شد. در هر پلات فهرست گیاهان موجود و درصد تاج­پوشش ثبت شد. از خصوصیات خاک درصد ­سنگریزه، رس، سیلت، شن، رطوبت­اشباع، اسیدیته، آهک، ماده­آلی، گچ، هدایت­­الکتریکی و املاح محلول (سدیم، پتاسیم، کلر و منیزیم) و همچنین از خصوصیات توپوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا) اندازه­گیری شد. تنوع گونه­ای با شمارش کل گونه­ها در هرتیپ به­عنوان غنای گونه­ای و شاخصهای سیمپسون و شانون-وینر به­عنوان شاخصهای ناهمگنی گونه­ای و همچنین شاخصهای سیمپسون، کامارگو و اسمیت- ویلسون به­عنوان شاخصهای همگنی گونه­ای محاسبه گردید. برای تعیین مهمترین عوامل تاثیر­گذار بر تغییرات تنوع گونه­ای از تجزیه به مولفه­های اصلی استفاده شد. البته نتایج نشان داد که هدایت­الکتریکی، مقدار گچ، ماده آلی، شیب و درصد شن بیشترین تاثیر را بر تنوع گونه­ای منطقه مورد مطالعه دارد.

کلیدواژه ها

تنوع گونه ای, عوامل محیطی, تجزیه به مولفه های اصلی, مراتع سرچاه عماری, بیرجند

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.