بررسی اثرات مدیریت قرق بر مراتع پارک ملی خبر و مناطق همجوار

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 21، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-21-1_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 137
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نعمت اله مددی زاده

دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران

حسین ارزانی

استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

قوام الدین زاهدی

استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

نجمه فاریابی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

مدیریت صحیح  مراتع و دستیابی به توسعه پایدار مستلزم طراحی یک سیستم جامع مدیریتی است که حرکت در این راستا  متاثر از در اختیار داشتن اطلاعات قوی و مستدل کمی و کیفی از تمام ویژگی های مراتع به ویژه پوشش گیاهی و عوامل تاثیر گذار بر آنهاست. در این مطالعه تاثیر قرق بر پوشش گیاهی مراتع داخل قرق (مرجع) و خارج قرق (بحرانی)، در دو سایت مطالعاتی بررسی، و در هر سایت، مناطق تحت چرا و بدون چرا با یکدیگر مقایسه گردید. با استفاده از روش سیستماتیک- تصادفی، تعداد ۱۶۰ پلات در ابعاد ۵/۱×۲ متر انداخته شد، در داخل هر پلات، درصد پوشش تاجی هر گونه، لاشبرگ، سنگ و سنگریزه و خاک لخت تعیین و گونه های موجود براساس کلاس گیاهی ( I  ، II و III ) برای تعیین تراکم، تفکیک و میزان تولید علوفه خشک اندازه گیری شد. برای بدست آوردن وضعیت مرتع از روش چهار عاملی و برای تعیین گرایش مرتع از ترازوی گرایش استفاده شد. طبق نتایج بدست آمده، در اثر قرق پارامترهایی همانند پوشش لاشبرگ، تولید، درصد تاج پوشش و ترکیب گونه ای کلاس خوشخوراکی I به ترتیب ۷۲/۲۴%، ۴۲/۳۷%، ۶/۲۳% و ۶/۸۰%  نسبت به مناطق خارج قرق افزایش داشته، و در شرایط یکسان درصد خاک لخت، سنگ و سنگریزه، ترکیب گونه ای کلاس III به ترتیب به میزان ۲۹/۳۴%، ۱۶/۱۷% و ۹۶/۲۶% در اثر قرق کاهش یافته است که در تمامی بررسی ها اختلاف میانگین تمامی پارامترها در مناطق داخل و خارج قرق در هر دو سایت مطالعاتی معنی دار شد. بررسی وضعیت و گرایش مرتع نیز حکایت از آن داشت که اعمال پدیده قرق  باعث حرکت و ارتقاء از وضعیت ضعیف به خوب و گرایش نیز از منفی تا ثابت و مثبت گردید.

کلیدواژه ها

بحرانی, مرجع, ترکیب گیاهی, قرق, سایت مطالعاتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.