یوسف صفوی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بروجرد، ایران
علی اشرف جعفری - استاد پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
مهرناز ریاست - مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

در این تحقیق اثرات تنش کم آبی بر خصوصیات رشد گیاهچه در دو گونه Agropyrontauri و Agropyronrepens مورد بررسی قرار گرفتند. این آزمایش در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس در سال ۱۳۸۹ انجام شد. تعداد ۶ جمعیت از گونه Agropyron repens و ۴ جمعیت از گونه Agropyron tauri از بانک ژن موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انتخاب شدند و به صورت آزمایش فاکتوریل که در آن فاکتور A تعداد نمونه و فاکتورB تعداد سطوح خشکی بودند در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در ۳ تکرار کشت شدند. سطوح خشکی ۱۰۰، ۷۵، ۵۰ و ۲۵ درصد ظرفیت زراعی بود و صفات مورد اندازه گیری طول ریشه چه، طول ساقچه، نسبت ریشه چه به ساقه چه، طول گیاهچه، وزن تر گیاهچه، وزن خشک گیاهچه و وزن خشک به تر گیاهچه بودند. نتایج نشان داد که اختلاف بین تیمارهای خشکی، ژنوتیپ ها و اثرات متقابل ژنوتیپ در خشکی در اکثر صفات فوق از لحاظ آماری معنی دار بود. شاخص های تحمل به خشکی شامل بهره وری متوسط، میانگین هندسی بهره وری، شاخص تحمل به تنش، شاخص حساسیت به تنش و شاخص تحمل محاسبه شدند. ژنوتیپ (۹۹) ‎A. tauri با منشاء دیزین در اکثر صفات مورد آزمایش با اختصاص بالاترین شاخص ها بیشترین مقاومت را از خود نشان داد. با توجه به نتایج به دست آمده ژنوتیپ (۹۹)‎A.tauri به عنوان بهترین و ژنوتیپ های (۲۱۱) A.repens، (۲۱۷) A.repens، (۲۲۴) A.repens و (۲۲۵)  A. repensدر مرتبه بعدی برای اصلاح و احیاء مراتع مناطق خشک کشور قابل توصیه اند.

Agropyron tauri, Agropyron repens, تنش خشکی, شاخص های مقاومت, خصوصیات رشد گیاهچه