اکرم عبدالله پور - استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
محمد جواد ولی زاده - استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران، ایران.

بررسی دلایل فقهی «مالیات بر خانه خالی»، گامی مهم در نتیجه­بخشی و اجرائی­سازی قانون مربوطه است چنانکه هدف این تحقیق تحلیلی - توصیفی از نوع کتابخانه­ای نیز همین می باشد. از طرفی علی­رغم اهمیت این موضوع، ورود فقه­پژوهان در این عرصه حتی بعد از انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت اسلامی بسیار کمرنگ و ضعیف بوده و لذا این تحقیق کاملا جدید و نوآورانه است. یافته­های تحقیق حاکی است مشروعیت فقهی «مالیات بر خانه خالی»، با سه دلیل قابل اثبات است: الف) نظر تاییدی حاکم شرع (با تصویب قانونی و تایید فقهای شورای نگهبان). ب) دلیل «عقل» با بررسی جوانب موضوع از حیث مصالح و مفاسد واقعیه. ج) قواعد «لاحرج» و «لاضرر»، مشروط به اثبات ضرری و حرجی بودن فقدان وجود چنین حکم و چنین مالیاتی. عمومات و اصولی همچون «اوفوا بالعقود»، «المسلمون عند شروطهم» و «اصاله الصحه» از اثبات مشروعیت فقهی «مالیات بر خانه خالی» ناتوان هستند. همچنانکه دلایل مخالفان تحت عنوان ۱- تعارض با قاعده تسلیط و حقوق مالکیت افراد ۲- تعارض با قاعده لزوم صیانت از نظم اقتصادی و اجتماعی و جلوگیری از اختلال نظام، ضعیف بوده و توان معارضه با دلایل مثبته را ندارند.

مالیات, مالیات بر خانه خالی, دلایل فقهی, مشروعیت