بررسی تطبیقی وابستگی دام به مرتع در شرایط خشکسالی و ترسالی (مطالعه موردی: ایل قشقایی-طایفه شش بلوکی)
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 25، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-25-3_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 326
نویسندگان
دانشجوی دکترای علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
دانشیار، گروه مرتع، آبخیزداری و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
دانشیار، گروه مرتع، آبخیزداری و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
استاد، گروه مرتع، آبخیزداری و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
چکیده
شیوه زندگی عشایری بر سه مولفه، کوچ، دام و مرتع استوار است. خشکسالی ها اثرات قابل توجهی بر کاهش تولیدات علوفه و خوراک دام عشایر می گذارد. این شیوه به دلیل وابستگی شدید به مراتع برای تعلیف دام خسارات جبران ناپذیری را متحمل می شوند. بنابراین مشخص کردن میزان و درصد وابستگی دام عشایر به مرتع در خشکسالی و ترسالی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نظر به نقش و اهمیت مراتع در تامین علوفه دام های عشایر، این تحقیق در زیست بوم ایل قشقایی(طایفه شش بلوکی) طی دو سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ انجام گرفت تا میزان وابستگی دام به مرتع، پس جر مزارع و علوفه دستی به تفکیک در ییلاق و قشلاق در ترسالی ها و در خشکسالی ها مشخص شود. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق، کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) بود. برای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شد. روایی-پایایی پرسشنامه انجام شد. از ۴۰۵ خانوار عشایری نمونه پرسشنامه تکمیل و مصاحبه انجام و نسبت به جمع آوری و طبقه بندی اطلاعات مورد نیاز تحقیق اقدام شد. سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری، داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که بین تیره های مختلف عشایر طایفه شش بلوکی از نظر درصد وابستگی دام به مرتع، پسچر و تغذیه دستی در ترسالی ها و خشکسالی ها، تفاوت معنی داری(۰۱/۰ P< ) وجود دارد. به طوری که در تیره های عشایر مورد بررسی، وابستگی دام به مرتع در تر سالی ۳۵/۵۳ درصد، در خشکسالی ۸/۳۴ درصد، وابسنگی دام به پس چر مزارع در ییلاق در ترسالی ۶/۲۵ درصد و در خشکسالی ۵/۳۰ درصد، وابستگی دام به علوفه دستی در قشلاق در تر سالی ۹/۲۰ درصد و در خشکسالی ۶/۳۴ درصد بدست آمد. ضمنا در این بررسی مشخص شد که هنوز با وجود تخریب شدید مراتع، درصد وابستگی دام های عشایر تیره های مذکور به مراتع چشمگیر است و به نظر می رسد، همین مسئله موجب شده تا هنوز کوچ عشایر به شیوه سنتی تداوم داشته باشد.کلیدواژه ها
پس چر مزارع, تغذیه دستی, ترسالی و خشکسالی, علوفه, طایفه شش بلوکی, مراتع قشلاقی, مراتع ییلاقی, وابستگی داماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.