محسن سیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاور
جواد حمزه ئی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سی
علی کرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاور

یکی از روش های موثر در افزایش عملکرد زراعی و اقتصادی نخود کشت انتظاری این گیاه است . در سیستم کشت انتظاری، بذر همزمان با کاهش دمای محیط در اواخر پائیز و یا اوایل زمستان کشت شده و بذور، زمستان را به صورت جوانه نزده و یا جوانه زده در زیر خاک سپری می کنند. سپس در اواخر زمستان و پس از مساعد شدن شرایط آب و هوایی رشد خود را آغاز می کند. به منظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد دانه در سه رقم نخود زراعی در زمان های مختلف کشت، آزمایشی در سال زراعی 89-1388 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان به اجرا در آمد. عامل اصلی تاریخ کاشت در چهار زمان مختلف شامل 1 دی، 21 بهمن، 20 اسفند و 15 فروردین بود. عامل فرعی نیز ارقام نخود زراعی که شامل ارقام هاشم، آرمان و آزاد بود . نتایج آزمایش نشا ن داد که کشت انتظاری از نظر عملکرد و اجزای عملکرد دانه دارای اختلافات بسیار معنی داری در سطح 1% بود. تاریخ کاشت اول بیشترین عملکرد دانه را به دست آورد . به نحویکه میانگین عملکرد در تاریخ کشت اول حدود سه برابر کشت چهارم بود، افزون بر این تعداد غلاف و دانه در بوته در این کشت دارای برتری محسوسی به نسبت دیگر تاریخ های کشت بودند . در مجموع نتایج آزمایش بیانگر سودمندی بسیار بالای کشت انتظاری در میزان عملکرد دانه و اجزای عملکرد بود.

عملکرد دانه، کشت انتظاری، نخود زراعی