شیرین بیرانوند - دانشجوی دکتری تخصصی رشته مشاوره، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
آناهیتا خدابخشی کولایی - دانشیار گروه روان شناسی وعلوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران
محمدرضا فلسفی نژاد - دانشیار گروه سنجش و اندازه گیری، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
مهدی زارع بهرام آبادی - دانشیار گروه مشاوره، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

پژوهش حاضر با هدف مطالعه فرایند و ماهیت هویت یابی شغلی نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش پژوهش حاضر کیفی و داده بنیاد است. شرکت کنندگان پژوهش حاضر شامل نوجوانان دختر مقطع متوسطه مدارس شهر خرم آباد در سال تحصیلی ۱۳۹۹­۱۴۰۰ بودندکه از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات به کمک مصاحبه نیمه ساختاریافته با بیست نفر از نوجوانان، جمع آوری و با روش تحلیل استراوس و کوربین، مقوله ها و طبقات اولیه استخراج و تحلیل شد. از تحلیل داده ها، سه مضمون اصلی: «کشف وجود»، «رشد خویشتن»، «فاکتورهای انتخاب شغل»، به دست آمد. با بررسی تجربیات و ارزیابی دیدگاه های نوجوانان، آموزش نوجوانان برای دستیابی دقیق تر به اهداف شغلی و تصمیم گیری آگاهانه ضروری به نظر می رسد. درک تجربه ها، باورها و نگرش های نوجوانان، به درک آگاهانه و جامعی از نیازها و خواسته های آن ها در زمینه هویت شغلی و خودشناسی و تصمیم گیری شغلی منجر می شود. کمک به خودشناسی و کشف خویشتن در پیدا کردن هویت شغلی و پیشگیری از آسیب های روانی و اجتماعی موثر به نظر می آید. از دیدگاه های نوجوانان این چنین برمی آید که تشویق و حمایت و آموزش های هدفمند خانواده نقش انکارناپذیری در ایجاد هویت شغلی نوجوانان دارد که در این زمینه آگاه سازی والدین تاثیر فراوانی در شکل گیری هویت شغلی نوجوانان دارد و از سردرگمی در هویت شغلی پیشگیری می کند. مدرسه و آموزش های دوره ابتدایی و راهنمایی زمینه را برای کشف و جست وجو در باب شناسایی خویشتن و آشناسازی با مشاغل می تواند فراهم کند که مسیر شکوفایی و موفقیت در تصمیم گیری شغلی را برای نوجوان تسریع و هموار می کند.

تصمیم گیری شغلی, نوجوانان, هویت شغلی, آگاهی افزایی, دختران, مطالعه داده بنیاد