محسن داداشی - Assistant Professor, Department of Clinical Psychology, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran
سعید ممتازی - Assistant Professor, Department of Clinical Psychology, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran
ویدا یوسفی اصل - M.A. of Clinical Psychology, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran
علی اصغر اصغر نژاد فرید - Associate Professor of Clinical Psychology, Behavior Science and Mental Health School, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
بنفشه غرایی - Associate Professor of Clinical Psychology, Behavior Science and Mental Health School, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

فشار روانی پس آسیبی واکنش های حاد روان شناختی در برابر رویدادهای سانحه آمیز شدید است. درمان های غیردارویی خط اول درمان این اختلال در نظر گرفته می شود و به طور اساسی باید مکمل برنامه های درمانی بیماران مبتلا باشد. با این وجود، بعضی از بیماران به درمان های غیردارویی پاسخ کافی نمی دهند و یا با علائم ناتوان کننده درمان را ترک می کنند. با این حال شواهد حاکی از اثربخشی درمان های غیردارویی در ترکیب با دارودرمانی، هنوز کامل نیست. هدف پژوهش حاضر مقایسه کارایی و اثربخشی ترکیب دارودرمانی با درمان فراشناختی و دارودرمانی در افراد مبتلابه فشار روانی پس آسیبی بود. به منظور بررسی، شش آزمودنی (مرد) به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به تصادف در دو گروه جای داده شدند. بررسی حاضر به روش طرح آزمایشی تک موردی و از نوع خط پایه چندگانه انجام شد. آزمودنی ها در مرحله ی پیش از درمان (خط پایه) و در طی جلسه های چهارم، هشتم و پس از درمان و مرحله ی پیگیری پرسشنامه های مقیاس اجرایی بالینی اختلال تنیدگی پس از ضربه (CAPS)، افسردگی بک (BDI-II)، کنترل فکر (TCQ) را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد که هر دو روش (ترکیب دارودرمانی با درمان فراشناختی و دارودرمانی) در درمان فشار روانی پس آسیبی موثر بوده و این اثربخشی در مورد روش اول (ترکیب دارودرمانی با درمان فراشناختی) بیشتر بوده است. ترکیب دارودرمانی با درمان فراشناختی در درمان فشار روانی پس آسیبی می تواند موثرتر از دارودرمانی باشد

metacognitive therapy, Posttraumatic stress disorder, Pharmachotherapy, Depression, Thought Control