بررسی برخی صفات رشدی ریشه و فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیرآنزیمی ارقام مختلف گندم دوروم (Triticum turgidum var. durum) تحت تاثیر کود فسفر و قارچ مایکوریزا در شرایط دیم

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله فیزیولوژی محیطی گیاهی، دوره: 17، شماره: 68
  • کد COI اختصاصی: JR_ECOP-17-68_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 171
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هوشنگ ناصری راد

بخش کشاورزی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی۳۶۹۷-۱۹۳۹۵ تهران، ایران

رحیم ناصری

گروه تکنولوژی تولیدات گیاهی، آموزشکده فنی مهندسی و کشاورزی دهلران، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

به منظور بررسی تاثیر قارچ مایکوریزا و کود فسفر بر برخی ویژگی­های رشدی ریشه و فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیرآنزیمی گندم دوروم در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه­ی مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ انجام شد. چهار رقم گندم دوروم (دهدشت، ذهاب، ساورز و ساجی) به عنوان فاکتور اول و پنج سطح منبع کودی (عدم مصرف کود، ۲۵ و ۵۰ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، قارچ مایکوریزا (GM) و ترکیب قارچ مایکوریزا +۲۵ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج مقایسه میانگین اثرات ساده نشان داد که در بین ارقام، رقم­های ذهاب و ساجی و در بین منابع کودی، تیمار ترکیبی مایکوریزا + ۲۵ کیلوگرم در هکتار کود فسفر و پس از آن ۵۰ کیلوگرم در هکتار فسفر بیشترین تاثیر را در بهبود صفات مورد مطالعه داشتند. اثر متقابل رقم و منابع کودی مشخص نمود که استفاده تلفیقی از کود فسفر و قارچ مایکوریزا نتایج بهتری در مقایسه با کاربرد آنها به تنهایی دارد. به طوریکه بیشترین وزن تر و خشک، تراکم طول و محتوی آب ریشه و فعالیت آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، کاتالاز، سوپراکسیددسموتاز و گلوتاتیون سنتتاز از تیمار تلفیقی مایکوریزا و کود فسفر و در اقام ذهاب و ساجی حاصل شد. اگرچه، کمترین طول مخصوص ریشه، فعالیت مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن در همین تیمار و ارقام به دست آمد. به طورکلی، نتایج نشان داد که تلقیح با قارچ مایکوریزا در شرایط دیم به ویژه در ارقام ذهاب و ساجی علاوه بر کاهش مقدار کاربرد کود شیمیایی فسفره می­تواند از طریق بهبود ویژگی­های رشدی ریشه و به دنبال آن افزایش فعالیت آنتی­اکسیدان­های آنزیمی و غیرآنزیمی باعث کاهش پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء (کاهش تولید مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن) و در نتیجه افزایش تحمل به تنش خشکی شود.

کلیدواژه ها

تراکم طول ریشه, محتوی آب ریشه, مالون دی آلدئید, سوپراکسیددسموتاز, گلوتاتیون سنتتاز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.