بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی اندام های گیاه تنگرس طی مراحل مختلف فنولوژیکی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله فیزیولوژی محیطی گیاهی، دوره: 17، شماره: 68
  • کد COI اختصاصی: JR_ECOP-17-68_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 244
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اکرم طالقانی

گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

صغری محمودی

گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

مجید مکبراصفهانی

گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

چکیده

گیاه تنگرس با نام علمی  Rhamnus pallasii Fisch. & C.A.Mey.یکی از گونه­های مهم خانواده Rhamnaceae است، که توزیع گسترده­ای در ایران دارد. فاکتورهای مختلف از جمله زمان­های مختلف برداشت، رویشگاه، آب و هوا بر روی محتوای متابولیت­های ثانویه تاثیر می­گذارد. در این پژوهش اندام­های مختلف میوه، برگ، پوست و ریشه این گیاه بر اساس شرایط اقلیمی و فنولوژیکی مختلف گیاهان در ماه های فروردین، اردیبهشت، تیر، مرداد و مهر جمع­آوری و با روش خیساندن در حلال متانول ۸۰ درصد عصاره­گیری شدند. محتوای ترکیبات فنولی کل، فلاونوئید کل، آنتوسیانین کل و فنولیک اسید کل عصاره­ها به روش اسپکتروفتومتری و فعالیت ضد رادیکالی عصاره­ها با آزمون مهار رادیکال­های DPPH در ماه­های مختلف اندازه­گیری شد. نتایج در سطح احتمال ۰۵/۰ درصد معنادار هستند. حداکثر ترکیبات فنولی (۰۲/۱±۶۶/۵۸۳ میکروگرم گالیک اسید/گرم گیاه خشک)، آنتوسیانین (۰۱۹/۰± ۰۶۲/۹ میلی­گرم/ لیتر) و فنولیک اسید (۵۲/۱±۸۷/۵۳ میکروگرم کافئیک اسید/گرم گیاه خشک) در اندام­ میوه و در ماه­ مهر و حداکثر ترکیبات فلاونوئیدی (۷۷/۱±۴۸/۵۱۴ میلی گرم کوئرستین/ گرم گیاه خشک) در اندام برگ و در ماه فروردین به دست آمد. عصاره میوه­ها دارای بیشترین خواص آنتی اکسیدانی با مقدار ۵۰IC، ۲۴/۰ ± ۵۲/۷ میکروگرم بر میلی لیتر در ماه مهر بودند، پس از آن برگ ها با ۲۹/۰±۱۸/۸  میکروگرم بر میلی لیتر در ماه فروردین، ریشه با ۲۹/۰±۵۰/۱۳ میکروگرم در میلی­لیتر در ماه فروردین و پوست درخت با ۳۷/۰±۷۹/۱۴میکروگرم در میلی­لیتر در ماه اردیبهشت به ترتیب قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که کیفیت و کمیت محتوی مواد موثره اندام­های مختلف تنگرس تحت شرایط تغییرات فصلی متفاوت است و می­توان از این نتایج برای استخراج حداکثر ترکیبات به ­منظور آنالیزهای بعدی و همچنین استفاده در صنایع مختلف دارویی و غذایی بهره برد.

کلیدواژه ها

تنگرس, اندام های مختلف مورفولوژیکی, بررسی فیتوشیمایی, ترکیبات فنولی, دوره رویشی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.