راحله فرنیا - گروه زیست شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران،
آرین ساطعی - گروه زیست شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران،
مهدی عبادی - گروه شیمی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
مازیار احمدی گلسفیدی - گروه شیمی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران

پژوهش حاضر به بررسی اثر کود گوگردی بر گیاه افوربیا تیروکالی در شرایط کشت گلدانی می پردازد. گیاهان تحت ۱۰ تیمار NPK همراه با کودهای گوگردی (گرانوله و یا بنتونیت دار، واجد یا فاقد تیوباسیلوس و نیز سولفات آمونیوم هر یک در دو غلظت) و یک تیمار NPK فاقد گوگرد، در قیاس با شاهد در بلوکهای کامل تصادفی به مدت ۴ ماه قرار گرفتند. پارامترهای رشد شامل وزن خشک و تر گیاه، ریشه، اندام هوایی و نسبت وزن تر یا خشک ریشه به کل گیاه و همچنین، محتوای پروتئین، کلروفیل، پتاسیم، فسفر و گوگرد در ریشه و یا اندام هوایی اندازه گیری شدند. کود NPK جذب فسفر و پتاسیم را افزایش نداد ولی رشد ریشه را کاهش داد. افزودن انواع کود گوگردی به جز گوگرد بنتونیت دار با غلظت ۰/۸ گرم در هر ۸۰cm۲ خاک همراه با کود مایع تجاری تیوباسیلوس با غلظت ۲۵۰ میلی لیتر در لیتر تاثیری بر بهبود اثرات منفی NPK نداشت و حتی در بیشتر تیمارها، کاهش وزن خشک و وزن تر اندام هوایی را موجب شد. سولفات آمونیوم بیشترین تاثیر منفی را بر پارامترهای رشد نشان داد. همچنین برخی تیمارهای گوگرد اثر مثبت بر افزایش میزان پروتئین اندام هوایی داشتند. میزان کلروفیل a، b و کل بین تیمارها اختلاف معنی داری نشان نداد. اثر کود گوگرد بر pH خاک متفاوت بود و غلظت بالاتر کود گوگرد گرانوله واجد تیوباسیلوس افت شدیدتری را موجب شد. هیچیک از تیمارهای گوگرد موجب افزایش فسفر اندام هوایی نشد و حتی برخی تیمارها بر محتوای فسفر ریشه و نیز محتوای پتاسیم ریشه و اندام هوایی اثر منفی داشتند، تنها در تیمار کود گوگردی گرانوله با تیوباسیلوس در غلظت پایینتر، مقدار پتاسیم ریشه نسبت به شاهد و دیگر تیمارها افزایش داشت. اثرات منفی کودهای گوگرد ناشی از افزایش جذب گوگرد، نبود زیرا تغییرات محتوای گوگرد بین تیمارها، اختلاف معنی داری نداشت.

افوربیا تیروکالی, پتاسیم, پروتئین, تنش, رشد, فسفر, کلروفیل, کود گوگردی, کود NPK