بررسی خشکسالی با استفاده از شاخص SPEI و ارتباط آن با وقوع گردوغبار (مطالعه موردی: استان خوزستان)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 28، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-28-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 89
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه غلامی

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

طیبه مصباح زاده

دانشیار، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

غلامرضا زهتابیان

استاد، گروه احیاء مناطق خشک وکوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

خشکسالی و گردوغبار ازجمله مخاطرات جوی هستند که به دلیل عوامل گوناگون طی سالیان متمادی، گریبان گیر مناطق غربی و جنوب غربی کشور شده اند. از آنجایی که خشکسالی های اخیر تاثیر بسزایی در پیدایش و تشدید گردوغبار داشته است. ازاین رو مطالعات مربوط به آن هم مهم تلقی می شود. در این مطالعه نوسانهای زمانی و مکانی خشکسالی هواشناسی و گردوغبار استان خوزستان در مقیاس زمانی ماهانه، فصلی و سالانه بررسی شد. برآورد خشکسالی با استفاده از شاخص بارش - تبخیر و تعرق استاندارد (SPEI)و برآورد وقوع گردوغبار بر مبنای کدهای پدیده ۰۷ و ۰۹ با میدان دید کمتر از یک کیلومتر میسر شد. به منظور حصول اطمینان انطباق خشکسالی بر فراوانی گردوغبار، اقدام به برقراری روابط همبستگی پیرسون میان دو پدیده گردید. نتایج حاصل از همبستگی نشان از وجود ارتباط مستقیم و معنی دار میان خشکسالی هواشناسی و تعداد روزهای غبارآلود را در استان داد. به نحوی که بیشترین همبستگی مربوط به ماه های فوریه، جولای، ژوئن، آگوست و می می باشد. بیشترین سطح معناداری نیز به فصول زمستان و تابستان و بعد بهار اختصاص یافته است. همچنین همبستگی متقاطع نیز حکایت از آن دارد که رویداد گردوغبار همزمان و یک ماه پس از آن بیشترین تاثیر را از خشکسالی می پذیرد.

کلیدواژه ها

خشکسالی هواشناسی, شاخص بارش- تبخیر و تعرق, کدهای پدیده, همبستگی پیرسون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.