اعظم خسروی مشیزی - استادیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت ، ایران
محسن شرافتمندراد - دانشیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جرفت، ایران

­ ارتباط پیچیده بین تنوع زیستی و رفاه بشری با مشخص کردن تاثیر تنوع گونه ای بر کارکرد اکوسیستم قابل ساده کردن است. از آنجا که تولید سالانه در مدیریت چرا و پایداری اکوسیستم های مرتعی نقش بسیار مهمی دارد، این مطالعه ارتباط تنوع گونه ای را با تولید سالانه مراتع نیمه خشک پارک ملی خبر در قالب فرضیه تکمیلی آشیان اکولوژیک بررسی می کند. تولید سالانه گونه ها در پلات ۱×۱ مترمربعی در دو تیپ درمنه و درمنه-استیپا با استفاده روش قطع و توزین محاسبه شد. نتایج نشان داد اگرچه دو تیپ گیاهی از نظر تولید سالانه با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند (۰۵/۰>p)، اما از نظر شاخص های تنوع گونه ای شانون، سیمپسون، مارگالف، منهینیک و یکنواختی اختلاف معنی داری در سطح ۹۵ درصد اطمینان بین دو تیپ مشاهده نشد. آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد که تولید سالانه با شاخص های تنوع گونه ای در تیپ درمنه-استیپا رابطه مثبت و معنی داری دارند، اما در تیپ درمنه رابطه معنی داری مشاهده نشد. برخلاف فرضیه تکمیلی آشیان اکولوژیکی، گونه ها سهم یکسانی در تولید سالانه نداشتند و گونه غالب درمنه کوهی بیشترین سهم را در تولید داشت. مطابق با فرضیه نسبت توده تنوع صفات عملکردی در گونه های غالب سبب موفقیت بهتر تیپ مرتعی درمنه_استیپا نسبت به تیپ درمنه از نظر تولید سالانه شده است. به طورکلی پیشنهاد می شود که برای نگهداری کارکرد اکوسیستم ها حفاظت از ترکیب جوامع گیاهی بهتر از نگهداری حداکثر تعداد گونه ها کارایی دارد.

تولید, تنوع گونه ای, مراتع نیمه خشک, ترکیب گیاهی