ارزیابی و معرفی جمعیت های امید بخش گون علوفه ای (Astragalus spp.) به منظور احیاء مراتع نیمه استپی ایران (استان کردستان)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 28، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-28-4_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 198
نویسندگان
دانشیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران
استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
چکیده
گونها (Astragalus spp.) از جنبههای تولید علوفه، حفاظت خاک و غیره ارزشمند هستند. بهمنظور ارزیابی استقرار و رشد گونهای علفی، تعداد ۱۰ اکسسشن متعلق به گونه هایAstragalus vegetus ،As. brevidens ،As. brachyodontus ، As. effususو As. cyclophyllus در سنندج در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بررسی گردیدند. کاشت بذور در آبان ۱۳۹۷ و صفات درصد استقرار گیاه، شادابی عمومی، متوسط ارتفاع و قطر تاج بوته، تعداد شاخه در بوته، متوسط وزن تر و خشک بوته و نسبت وزن خشک به تر بوته در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ اندازهگیری گردید. مطابق نتایج تجزیه واریانس مرکب، اثرات ژنوتیپ و سال برای تمام صفات و اثرمتقابل سال × ژنوتیپ هم باستثنای درصد استقرار و درجه شادابی برای سایر صفات در سطح یک درصد معنیدار بود. نتایج نشان داد که جوانهزنی بذر گون احتمالا بواسطه خواب بذر یا نوعی مکانیسم تحمل تنشهای محیطی تدریجی بود و در سال ۱۴۰۰ میانگین درصد استقرار گیاهان ۳۷%، تعداد شاخه اولیه ۳/۷ عدد، ارتفاع و قطر تاج بهترتیب ۲/۳۵ و ۹/۳۵ سانتیمتر، وزن تازه و خشک بوته بهترتیب ۲/۶۸ و ۱/۳۹ گرم و نسبت وزن خشک به تر بوته ۵۸/۰ بود. در تجزیه به مولفههای اصلی(PCA)، دو مولفه اصلی PC۱ وPC۲ حدود ۸۰% واریانس کل را توجیه و در بای پلات مربوطه ژنوتیپهای با مقادیر بالای شادابی، ارتفاع و قطر تاج و وزن گیاه و بنابراین عملکرد بالای علوفه بهطور عمده در ناحیه سوم با مقادیر PC۱ منفی و مقادیر کوچک و غالبا مثبت PC۲ قرار داشتند. در کل، مطابق نتایج مقایسه میانگینها و تجزیه PCA، اکسسشن As. effusus دره شهداء (آذر غربی) و سه اکسسشن گونه As. vegetus (زرشک قزوین، سارال کردستان و قره باغ آذر غربی) بهعنوان اکسسشنهای با عملکرد و اجزای عملکرد علوفه بالا و سازگار برای احیای مراتع مخروبه استان کردستان و مناطق مشابه معرفی میگردد.کلیدواژه ها
گون (Astragalus spp.), استقرار گیاه, عملکرد علوفه, مرتعاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.