ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی عمق نورری و داده های اقلیمی در بازه زمانی ۲۰۱۹-۲۰۰۰ (مطالعه موردی: کشور ایران)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 28، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-28-4_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 82
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هادی اسکندری دامنه

دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه هرمزگان

حامد اسکندری دامنه

دانشجوی دکتری بیابانزدایی دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

زهرا صیادی

کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان

اسداله خورانی

گروه علوم جغرافیایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان

چکیده

کشور ایران با توجه به حاکم بودن اقلیم خشک و نیمه خشک بر آن همیشه از تولید و گسترش مواد معلق در هوا به خصوص گرد و غبار متضرر بوده است. این پدیده با توجه به تاثیر مستقیم بر روی محیط زیست و سلامت انسان بسیار مخرب و تاثیر گذار می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی روند تغییرات پارامترهای عمق نوری AOD، شاخص پوشش گیاهی NDVI، بارندگی، دما، میانگین سرعت باد و همبستگی بین عمق نوری و پارامترهای مورد مطالعه در کشور ایران است. داده های عمق نوری و شاخص پوشش گیاهی از تصاویر سنجنده مودیس و سایر داده ها از سایت اقلیمی ECMWF در بازه زمانی ۲۰۱۹-۲۰۰۰ و قدرت تفکیک مکانی ۱۰ کیلومتر تهیه شدند. برای بررسی روند تغییرات این پارامتر ها از آنالیز روند من-کندال و شیب تخمین گر سن همچنین برای بررسی همبستگی بین عمق نوری و داده های اقلیمی از مدل همبستگی خطی استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات AOD، پوشش گیاهی و داده های اقلیمی نشان داد که روند این پارامتر ها در مناطق مختلف کشور ایران متفاوت می باشد. به طوری که شاخص NDVI و بارندگی به ترتیب ۱۳/۸۵ و در ۵۷/۶۷ درصد کشور کاهشی بوده است این در حالی است که AOD، سرعت باد و دما به ترتیب در۴۳/۷۱، ۸۶/۷۱ و ۳۷/۹۹ درصد از سطح کشور افزایش نشان داده است. رابطه همبستگی بین AOD و NDVI، بارندگی، دما، سرعت باد نشان داد که شاخص AOD با NDVI و بارندگی به ترتیب در ۹۴/۵۰ و ۳۱/۵۱ درصد از سطح کشور همبستگی منفی داشته این در حالی است که با پارامتر دما و سرعت باد در ۴۲/۶۸ و ۳۶/۵۰ درصد از مساحت کشور همبستگی مثبت نشان داده است. بنابراین افزایش ذرات معلق در هوا به شدت به روند تغییرات پوشش گیاهی و فاکتورهای اقلیمی از قبیل بارندگی، دما و سرعت باد بستگی دارد که با استفاده ار داده های ماهواره ای و اقلیمی با قدرت تفکیک مکانی و زمانی مناسب به خوبی مورد مطالعه قرار گیرد.

کلیدواژه ها

روندیابی تغییرات, آزمون من-کندال, عمق نوری, پوشش گیاهی همبستگی خطی, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.