رتبه بندی مناطق مستعد احداث سد زیرزمینی (منطقه مورد مطالعه: حوزه باغک سرنی استان هرمزگان)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: نشریه مدیریت اکوسیستم، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_EMJ-1-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 221
نویسندگان
استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران.
کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران.
کارشناسی ارشد بیابان زدایی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان ، ایران.
کارشناسی ارشد GIS، دانشگاه آزاد تبریز واحد ممقان، تبریز، ایران.
چکیده
ععلیرغم بارندگی کم که با پراکنش زمانی نامنظم همراه است حجم زیادی از بارندگی ها در استان هرمزگان بدلیل شدت زیاد و رگباری بودن به صورت رواناب هدر می رود. از سوی دیگر منابع آب سطحی جاری از قبیل رودخانه ها و دریاچه سدها بدلیل پتانسیل تبخیر زیاد با هدر رفت بخش مهمی از ذخایر روبرو هستند. شناسایی مناطق مناسبی از دشتهای آبرفتی برای ذخیره آب در زیر زمین راهکار مناسبی برای توسعه منابع آب در این شرایط است. تعیین مناطق مناسب به این منظور به معیارهای گوناگون اکولوژیک و انسانی وابسته است. بر اساس ادبیات تحقیق عوامل اقتصادی- اجتماعی (نیاز آبی و دسترسی)، محور سد زیرزمینی (عمق، طول و لیتولوژی)، مخزن سد زیرزمینی (نفوذپذیری، شیب و سطح مخزن) و آب (کمیت و کیفیت آب) از جمله مهم ترین معیارهای موثر نام برده شده اند. در این تحقیق از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در وزن دهی معیارهای اصلی و فرعی موثر بر تعیین پتانسیل احداث سد زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه بهره گیری شد. شاخص کمیت آب با وزن ۰.۸۳۳، نیاز آبی با وزن ۰.۸ و عمق محور و نفوذپذیری مخزن با وزن برابر ۰.۶۳۷ از مهم ترین شاخص های تحقیق هستند. لایه های اطلاعاتی هر یک از معیارها فازی سازی شد. سپس با استفاده از تصاویر ماهواره ای و بازدید میدانی ۱۴ محور (گزینه) تشخیص داده و انتخاب شد. با تلفیق نهایی داده ها در محیط ArcGIS شاخص تناسب برای هر محور محاسبه و رتبه بندی گردید. نتایج بدست آمده نشان داد گزینه ی ۱۴ در شمال غربی منطقه مورد مطالعه شرایط مناسب و قابلیت احداث سد زیرزمینی را دارد. حساسیت سیستم به رتبه بندی ها با تغییر ۵± و ۱۰± درصد وزن معیارهای دارای بالاترین درجه تاثیر مورد آزمایش قرار گرفت. گزینه انتخابی دارای نفوذپذیری مناسب بوده و عمق محور آن ۱۲-۹ متر است. به علاوه در زیرحوزه B۱ با متوسط بارش سالانه ۲۰۷.۱ میلی متر و دارای حجم نزولات ۱.۹ میلیون مترمکعب، واقع شده است. این ویژگی ها از پتانسیل های مناسب احداث سد زیرزمینی در منطقه می باشد. بنابراین نتایج نشان داد مدل بدست آمده از ثبات کافی در اولویت بندی محورها نسبت به یکدیگر برخوردار است.کلیدواژه ها
استحصال آب, تصمیم گیری چندمعیاره مکانی, سدهای زیرزمینی, حوضه سرنیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.