تاثیر کاهش یارانه حامل های انرژی بر میزان استخراج منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت شبستر از حوزه دریاچه ارومیه)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 33، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-33-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 172
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد حسین زاد

گروه اقتصاد کشاورزی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تبریز

آمنه سرباز

گروه اقتصاد کشاورزی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

یکی از عوامل اصلی در استخراج آب از منابع زیرزمینی، نهاده انرژی می­باشد. لذا سیاست­های قیمتی مربوط به حامل­های انرژی روی هزینه استخراج آب و به تبع آن در میزان برداشت آب تاثیر خواهد گذاشت. یکی از دلایلی که در سال­های گذشته موجب شده­است، فشار بیشتری بر منابع آب زیرزمینی وارد شود سیاست­های یارانه­ای نامناسب در رابطه با قیمتهای حامل­های انرژی می­باشد. با توجه به ارتباط تنگاتنگ بین قیمت حامل­های انرژی و هزینه­های استخراج آب زیرزمینی در مطالعه حاضر سعی شده­است تا با استفاده از الگوی برنامه­ریزی پویا اثر کاهش یارانه حامل­های انرژی بر میزان استخراج و مصرف منابع آب زیرزمینی، الگوی کشت و درآمد کشاورزان دشت شبستر که از مناطق بحرانی کشور از لحاظ منابع آب زیرزمینی محسوب می­شود، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد که با کاهش یارانه حامل­های انرژی، میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی کاهش می­یابد. مثلا کاهش ۲۵ و ۵۰ درصدی در یارانه حامل­های انرژی به ترتیب حدود ۵/۴ و ۵/۶ میلیون متر مکعب استخراج آب از منابع زیرزمینی را  در سال کاهش می­دهد. همچنین سطح زیرکشت برخی محصولات آب­بر و کم درآمد کاهش یافته و الگوی کشت به سمت محصولات با درآمد بالا مانند پیاز، سیب و گردو تغییر می­یابد. نتایج حاکی از آن است که  اتخاذ سیاست­های مناسب یارانه حامل­های انرژی می تواند در بهبود شرایط استخراج منابع آب زیرزمینی مفید واقع گردد.

کلیدواژه ها

استخراج, مدل برنامه ریزی پویا, منابع آب زیرزمینی, یارانه حامل های انرژی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.