امیر میرزائی - دانشجوی دکترای مکانیک دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند

سیالات در جریان، همواره تحت اثر ضربات مختلفی قرار می گیرند که این ضربات می توانند سبب پیدایش تخریب های سازه ای لوله های انتقال جریان، مانند ترک و شکستگی شوند. همچنین در پمپ ها که از مهمترین عوامل جریان دهی یک سیال بشمار می آیند، سبب ایجاد خستگی و مستهلک شدن قطعات و در نتیجه خرابی و کاهش عمر مفید آنها می شوند. یکی از این ضربات، ضربه ی عکس العمل تکانه ی جریان سیال، تحت اثر توقف ناگهانی یا تغییر جهت حرکت سیال می باشد که اصطلاحا چکش سیال، چکش آبی و شوک هیدرولیکی نامیده می شود این ضربه به حدی قدرتمند و مخرب است که می تواند در زمان وقوع، چندین برابر فشارطبیعی جریان سیال موجود در سیستم، تولید فشار کند. اگر پدیده چکش آبی در خطوط لوله هایی، که جریانی در آنها تحت فشار بالا قرار دارند رخ دهد، تشکیل موج های نوسانی با سرعت بسیار بالایی را به همراه خواهد داشت که این موضوع، باتوجه به نوع سیال در خط جریان، که ممکن است از نوع سیالات اشتعال پذیر باشد (مانند خطوط انتقال نفت) سبب بروز خطرات مختلفی از جمله انفجار و آتش سوزی شود. اهمیت این موضوع به حدی است که در این تحقیق بدان پرداخته می شود.

چکش آبی، شوک هیدرولیکی، تکانه جریان سیال، چکش سیال، موج نوسانی سیال