تاثیر «بطلان» و «انحلال» عقد بر شرط ضمن آن؛ تدارک قاعده برای «استقلال شرط از عقد» از منظر حقوق اسلامی و رویه قضایی
عنوان مقاله: تاثیر «بطلان» و «انحلال» عقد بر شرط ضمن آن؛ تدارک قاعده برای «استقلال شرط از عقد» از منظر حقوق اسلامی و رویه قضایی
شناسه ملی مقاله: JR_LEEN-5-17_004
منتشر شده در در سال 1401
شناسه ملی مقاله: JR_LEEN-5-17_004
منتشر شده در در سال 1401
مشخصات نویسندگان مقاله:
قاسم محمدی - عضو هیات علمی گروه حقوق اسلامی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران
محمدهادی جواهرکلام - استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
مرتضی جمالی - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
خلاصه مقاله:
قاسم محمدی - عضو هیات علمی گروه حقوق اسلامی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران
محمدهادی جواهرکلام - استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
مرتضی جمالی - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
در این مقاله، تاثیر بطلان و انحلال عقد اصلی بر شرط ضمن آن، با تاکید بر فقه امامیه با مطالعه در حقوق ایران و حقوق تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، تدارک قاعده برای شرط مستقل از عقد بود و با این سوال روبهرو بودیم که آیا شرط در هر صورت در مرحله ایجاد و بقا تابع عقد است و با بطلان عقد، باطل و با انحلال آن منحل میشود یا خیر؟ نتیجه حاصله این بود که شرط در مرحله ایجاد اصولا از عقد تبعیت میکند و «بطلان عقد مشروط» سبب بطلان شرط ضمن آن میگردد، مگر اینکه از اراده دو طرف بر آید که برای شرط اصالت قائل هستند و وجود شرط را فارغ از عقد میخواهند. شرط رجوع به داوری و حفظ اسرار نیز به همین دلیل، حتی در فرض بطلان عقد صحیحاند. به علاوه، بر خلاف ظاهر ماده ۲۴۶ قانون مدنی، «انحلال عقد مشروط» موجب انحلال شرط ضمن آن نمیشود، مگر اینکه شرط قابلیت جدا شدن از عقد را نداشته باشد، مانند شرط صفت، یا اینکه عقد تبعی نظیر رهن و ضمان در قالب شرط منعقد شده و یا از اراده طرفین معلوم باشد که آنان شرط را از حیث بقا و دوام تابع عقد اصلی قرار دادهاند. بنابراین، ماده یادشده را باید تنها ناظر به اثر انحلال عقد بر شرط ضمن آن و ویژه شرط جدایی ناپذیر و تبعی دانست.
کلمات کلیدی: شرط, عقد, بطلان, انحلال, تبعیت شرط از عقد, حاکمیت اراده
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1624845/