تحلیل تطبیقی روانشناسی شخصیت ازدیدگاه فروید و آموزه های نهج البلاغه

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات حدیث پژوهی، دوره: 7، شماره: 14
  • کد COI اختصاصی: JR_MHP-7-14_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 302
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد علیمحمدی

دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علامه طباطبایی(ره)

مریم براتیون

دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علامه طباطبایی(ره)

چکیده

در روان­شناسی، شناخت شخصیت و اجزای آن نقش بنیادینی در درمان اختلالات روان­شناختی دارد. نظریه روانکاوی فروید تمام جنبه­های مختلف شخصیت را از زمان پیدایش تا درمان اختلالات شخصیت شامل می­شود. به باور فروید، روان انسان از ساحت­های سه­گانه نهاد، من و فرامن تشکیل شده است که هر سه ساحت از نوع ذهنی هستند. وی همچنین سه حالت به نام­های خودآگاه، نیمه خودآگاه و ناخودآگاه برای روان انسان در نظر گرفته که از میان آن­ها، ناخودآگاه بیش­ترین تاثیر را در رفتارهای انسان دارد. همچنین نظریه فروید در تبیین ماهیت و ارکان روان انسان از منظر آیات قرآن، روایات و به ­ویژه نهج­البلاغه، مخدوش است. پژوهش حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی به مطالعه تطبیقی شخصیت­شناسی از دیدگاه نهج­البلاغه و روانکاوی فروید پرداخته است؛ سعی دارد با استفاده از منابع روان شناختی و آرای امیرالمومنین (ع) مفهوم روح و نفس را در نهج­البلاغه و جایگاه آن­ها در روان­شناسی شخصیت بررسی نماید. یافته­های پژوهش نشان داده­اند که مهم­ترین تشابه دو دیدگاه، رشد و پیشرفت معیارها و رفتار اخلاقی و تفاوت­ها این است که نگرش نظریه روان­شناسی، انسان­محور ومحدود به نفس اماره آدمی است و تنها به بهزیستی فردی و اجتماعی توجه می­کند، در حالی که نگرش امام علی (ع) در نهج­البلاغه، علاوه بر توجه به ابعاد انسانی، خدامحور است وبا روش­های موثرتری همچون توجه به ابعاد عمیق روح انسانی به تعالی روح و ارتباط با خدا توجه می­کند و به طور معناداری باعث کاهش نشانه­های آسیب های روانی همچون اضطراب و اختلال در عملکرد اجتماعی و فردی دربین اقشار عمومی جامعه شده است.

کلیدواژه ها

نهج البلاغه, روانکاوی فروید, شخصیت, غریزه, نفس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.