«نگرش ایمانی» در قرآن کریم؛ رهیافت نظریه ناهماهنگی شناختی در روان شناسی اجتماعی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه قرآن و علم، دوره: 16، شماره: 31
  • کد COI اختصاصی: JR_MIUQU-16-31_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 218
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید سجاد طباطبائی نژاد

استادیار، عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه السلام، قم ایران

نور الدین زندیه

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد؛ دانشگاه امام صادق (علیه السلام).

چکیده

«ایمان» و «نگرش» به ترتیب از مهم ترین مفاهیم در آموزه های دینی و روان شناسی اجتماعی هستند. برایند پیوند میان حوزه موضوعی نگرش در روان شناسی اجتماعی و مطالعات قرآنی در حوزه ایمان، اصطلاح «نگرش ایمانی» را می سازد؛ نگرشی که با رویکردی قرآنی و مبتنی بر نظریه های تکوین نگرش در روان شناسی، نسبت به متعلقات ایمان شکل می گیرد. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، مبتنی بر نظریه ناهماهنگی شناختی که یکی از مهم ترین الگوهای شناخته شده در روان شناسی اجتماعی برای تکوین و تغییر نگرش ها است، مفهوم نگرش ایمانی و مولفه های موثر بر تکوین آن را از خلال آیات الهی مورد بازخوانی قرار داده و با پایبندی به لوازم یک مطالعه میان رشته ای، این مولفه ها را استخراج می کند. بر اساس یافته های این پژوهش، قرآن با معرفی عواملی چون «تحدی پیامبران»، «توجه به لوازم اعتقادات»، «تاکید بر عزت و کرامت انسان مومن» و نیز موانعی همچون «پذیرش گزینشی محتوای دین»، «استخفاف گناه و عواقب آن» و «پیروی از ظن و گمان» از رهگذر نظریه ناهماهنگی شناختی، تقویت نگرش ایمانی انسان ها را پیجویی می کند.

کلیدواژه ها

الگوی ناهماهنگی شناختی, ایمان, روان شناسی اجتماعی, نگرش, نگرش ایمانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.