رویکردی انتقادی به دیدگاه رشیدرضا درباره زیارت قبور در مقارنه با دیدگاه علامه طباطبائی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 130

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SERAJ-13-44_003

تاریخ نمایه سازی: 27 اسفند 1401

چکیده مقاله:

زیارت قبور صالحان و اولیای الهی همواره مورد توجه بوده، تا جایی که بسیاری از علما زیارت قبور را سنت شمرده اند و بر جواز آن ادعای اجماع کرده اند. از سوی دیگر، ابن تیمیه و برخی دانشمندان اسلام، با پیروی از آیات قرآن و روایات، زیارت قبور را تجویز کرده اند و سیره مسلمانان در طول تاریخ اسلام همواره بر مشروعیت، بلکه استحباب سفر برای زیارت مشروعیت سفرهای زیارتی را زیر سوال برد و به حرمت آن فتوا داد و به تبع او، وهابیان و برخی از سلفیان به ترویج افکار و آرای وی پرداختند؛ از جمله، محمد رشیدرضا است که در موارد متعددی از تفسیر المنار، به دفاع از دیدگاه های وی پرداخته است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد انتقادی به دیدگاه های صاحب تفسیر المنار و نیز تاکید بر مبانی و اندیشه های علامه طباطبائی به این نتیجه رسیده که مشروعیت زیارت قبور، مبتنی بر شواهد قرآنی، روایی و عقلی بوده است و اتهامات صاحب المنار مبنی بر تکفیر و مشرک خواندن شیعیان و بدعت شمردن زیارت اهل قبور، با ظواهر و محتوای آیات قرآنی و روایی همخوانی ندارد و چنین نسبت ها و تشکیک های مذهبی، ناشی از عدم درک صحیح نسبت به مبانی اعتقادی توحیدی شیعه و خلط اوصاف اولوهیت حق تعالی با واسطه ها و جلوه های الهی در عرصه تکوین و تشریع نظام هستی و پیروی متعصبانه از مبانی ابن تیمیه و مکتب سلفیه می باشد و زیارت اهل قبور از مصادیق یادکرد و بزرگداشت بزرگان دین و اهتمام به شعائر دینی و تجلی عبودیت پروردگار می باشد و مستندات قرآنی، روایی و شواهد تاریخی فراوانی، موید آن وجود دارد.

نویسندگان

علی اصغر شعاعی

عضو هیئت علمیدانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

حسنعلی نوروزی

مسئول دانشکده علوم قران ملایر

حسین مقدس

هیئت علمی و تعاون دانشکده علوم قرآنی ملایر

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آلوسی بغدادی، شهاب الدین محمود. (۱۴۰۵ ق.). روح المعانی فی ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمدبن علی. (۱۴۰۸ ق.). فتح الباری بشرح ...
  • ابن فارس، احمد. (۱۴۱۴ ق.). مجمل اللغه. تصحیح ابوعمر. بیروت: ...
  • (۱۴۰۴ ق.). معجم مقاییس اللغه. تحقیق عبدالسلام محمد هارون. قم: ...
  • ابن قولویه، جعفربن محمد. (۱۳۷۸). کامل الزیارات. قم: نشر الفقاهه ...
  • ابوحیان اندلسی، محمدبن یوسف. (۱۴۱۲ ق.). البحر المحیط. بیروت: دار ...
  • امینی، عبدالحسین. (بی تا). الغدیر فی الکتاب والسنه والادب. ط ...
  • بخاری، محمدبن اسماعیل. (۱۴۱۰ ق.). الصحیح. ط ۲. قاهره: وزارت ...
  • بغوی، حسین بن مسعود. (۱۴۲۰ ق.). معالم التنزیل (تفسیر البغوی). ...
  • بوطی، محمدسعید رمضان. (۱۴۴۱ ق.). فقه السیره النبویه. دمشق: دار ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر. (۱۴۳۳۱۴۳۲ ق.). تفسیر بیضاوی. بیروت: دار ...
  • جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۷۲). ادب فنای مقربان. چ ۱. قم: ...
  • (۱۳۹۳). توحید در قرآن. چ ۷. قم: چاپ مرکز نشر ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد. (۱۳۶۸). الصحاح اللغه. تحقیق احمد عبدالغفور ...
  • حاکم نیشابوری، ابوعبدالله. (بی تا). المستدرک علی الصحیحین. تحقیق یوسف ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن. (۱۴۱۶ ق.). وسائل الشیعه. تحقیق موسسه ...
  • حقی بروسوی، اسماعیل. (۱۴۰۵ ق.). روح البیان. بیروت: دار احیاء ...
  • ذهبی، شمس الدین محمد. (۱۴۱۷ ق.). سیر اعلام النبلاء. چ ...
  • رازی، فخرالدین محمد. (۱۳۷۶). شرح و تحقیق زیارت القبور فخر ...
  • ربانی گلپایگانی، علی. (۱۴۲۰ ق.). الالهیات فی مدرسه اهل بیت. ...
  • رشیدرضا، محمد. (۱۴۱۴ ق.). تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دار المعرفه. ...
  • (بی تا). السنه والشیعه. بی جا: بی نا ...
  • زبیدی، محمد مرتضی. (بی تا). تاج العروس من جواهر القاموس. ...
  • سبحانی، جعفر. (۱۳۷۶). آیین وهابیت. چ ۸. قم: چاپخانه دفتر ...
  • سبکی، علی بن عبدالکافی. (۱۴۱۹ ق.). شفاء السقام فی زیاره ...
  • سمهودی، نورالدین علی بن احمد. (۱۴۰۴ ق.). وفاء الوفاء باخبار ...
  • سیوطی، جلال الدین. (۱۴۱۴ ق.). الدر المنثور. بیروت: دار الفکر ...
  • شرتونی، سعید الخوری. (۱۴۰۳ ق.). اقرب الموارد. قم: مکتبه المرعشی ...
  • صدوق، ابوجعفر محمد. (۱۳۹۸). التوحید. تحقیق سید هاشم حسینی تهرانی. ...
  • طباطبائی، محمدحسین. (۱۴۱۲ ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. چ ۵. ...
  • (۱۴۱۶ ق.). نهایه الحکمه. چ ۱۰. قم: موسسه النشر الاسلامی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۴۰۶ ق.). مجمع البیان فی تفسیر ...
  • (۱۴۰۶ ق.). مجمع البیان لعلوم القرآن. تحقیق محلاتی و طباطبائی. ...
  • طبری، محمدبن جریر. (۱۴۱۲ ق.). جامع البیان عن تاویل آی ...
  • طریحی، فخرالدین. (۱۴۱۵ ق.). مجمع البحرین. چ ۱. تهران: نشر ...
  • غزالی، ابوحامد. (بی تا). احیاء العلوم. دمشق: عالم الکتب ...
  • فیومی، احمدبن محمد. (۱۴۱۴ ق.). مصباح المنیر. چ ۳. قم: ...
  • کاظمی، سید محمدمهدی. (۱۳۷۶). تحفه الساجد فی احکام المساجد. بغداد: ...
  • مجلسی، محمدباقر. (بی تا). بحارالانوار. تهران: بی نا ...
  • نیشابوری، مسلم بن حجاج. (۱۴۰۷ ق.). صحیح. بشرح النووی. بیروت: ...
  • (۱۴۱۶ ق.). صحیح مسلم. بیروت: دار ابن حزم و موسسه ...
  • واعظ جوادی، مرتضی. (۱۳۹۶). فلسفه زیارت و آیین آن. چ ...
  • The Holy Qur'an ...
  • Abu Hayyan Andolosi, Mohammad ibn Yousuf. (۱۹۹۱). Al-Bahr al-Mohit. Beirut: ...
  • Alousi Baghdadi, Shahab al-din Mahmoud. (۱۹۸۴). Rouh al-Ma'ani fi Tafsir ...
  • Amini, Abdol Hossein. (ND). Al-Ghadir fi al-Ketab, Sunnah and al-Adab. ...
  • Baghvi, Hossein ibn Masoud. (۱۹۹۹). Ma'alem al-Tanzil (Tafsir al-Baghwi). Beirut: ...
  • Beizawi, Abdullah ibn Omar. (۲۰۱۰-۲۰۱۱). Tafsir-e Beizawi. Beirut: Dar al-Fekr. ...
  • Bukhari, Mohammad ibn Isma'il. (۱۹۸۹). Al-Sahih. ۲th. Cairo: Ministry of ...
  • Bouti, Mohammad Saeed Ramazan. (۲۰۱۹). Fegh al-Sirat al-Nabawiyah. Damascus: Dar ...
  • Fayyoumi, Ahmad ibn Mohammad. (۱۹۹۳). Mesbah al-Monir. ۳th. Qom: Dar ...
  • Ghazzali, Abu Hamid. (ND). Ehya al-Oloum. Damascus: Alam al-Kotob. [In ...
  • Haghi Brosavi, Isma'il. (۱۹۸۴). Rouh al-Bayan. Beirut: Dar Ehya Toras ...
  • Hakem Neyshabouri, Abo Abdullah. (ND). Al-Mostadrak a'la al-Sahiheyen. Yousof Abdulrahman ...
  • Horr-e Ameli, Mohammad ibn Hasan. (۱۹۹۵). Wasa'el al-Shi'a. Research by ...
  • Ibn Fares, Ahmad. (۱۹۹۳). Mojmal al-Loghat. Corrected by Abu Omar. ...
  • (۱۹۸۳). Mo'jam-e Magha'is-e Loghat. By Abdulsalam Mohammad Haroun. Qom: School ...
  • Ibn Hojr Asqhlani, Ahmad ibn Ali. (۱۹۸۷). Fath al-Bari be ...
  • Ibn Qolowayh, Jafar ibn Mohammad. (۱۹۶۷). Kamel al-Ziyarat. Qom: Al-Fiqahah ...
  • Javadi Amoli, Abdullah. (۱۹۵۲). Adab-e Fanay-e Mogharraban. ۱th. Qom: Esra ...
  • (۲۰۱۳). Towhid Dar Qur'an. ۷th. Qom: Esra Publishing Center. [In ...
  • Johari, Isma'il ibn Hammad. (۱۹۴۸). Al-Sehah al-Loghat. Ahmad Abdul Ghafour ...
  • Kazemi, Seyyed Mohammad Mehdi. (۱۹۵۶). Tohfat al-Sajed fi Ahkam al-Masajed. ...
  • Majlesi, Mohammad Bagher. (ND). Behar al-Anwar. Tehran: NP. [In Persian] ...
  • Neyshabouri, Moslem ibn Hajjaj. (۱۹۸۶). Sahih be Sharh-e Nouwi. Beirut: ...
  • (۱۹۹۵). Sahih-e Moslem. Beirut: Dar ibn Hazm and al-Rayyan Institute. ...
  • Razi, Fakhr al-din Mohammad. (۱۹۵۶). Sharh va Tahghigh-e Ziyarat al-Ghobour ...
  • Rabbani Golpayegani, Ali. (۱۹۹۹). Elahiyat fi Madresat-e Ahl-e Beyt. ۱th. ...
  • Rashidreza, Mohammad. (۱۹۹۳). Tafsir al-Qur'an al-Azeim. Beirut: Dar al-Marefah. [In ...
  • (Nd). Sunnah and Shi'a. Op: Np. [In Arabic] ...
  • Sadough, Abu J'afar Mohammad. (۲۰۱۸). Al-Tawheed. By Seyyed Hashem Hosseini ...
  • Sajestani, Soleiman ibn Ash'ath. (۱۹۵۳). Al-Sonan. Edited by Mohammad Mohyeddin ...
  • Samhoudi, Nooruddin Ali ibn Ahmad. (۱۹۸۳). Wafa al-Wafa be Akhbar ...
  • Shartouni, Saeed al-Khoury. (۱۹۸۲). Aghrab al-Mawared. Qom: Al-Mar'ashi School. [In ...
  • Seyouti, Jalaluddin. (۱۹۹۳). Al-Dorr al-Mansour. Beirut: Dar al-Fekr. [In Arabic] ...
  • Sobhani, Jafar. (۱۹۹۷). Aein-e Wahabism. Qom: Printing House of Islamic ...
  • Sobki, Ali ibn Abd al-Kafi. (۱۹۹۸). Shafa al-Seqham fi Zeyarat-e ...
  • Tabataba’i, Mohammad Hossein. (۱۹۹۱). Al-Mizan fi Tafsir al-Qur'an. ۵th. Qom: ...
  • (۱۹۹۵). Nahayat al-Hekmat. ۱۰th. Qom: Al-Nashr al-Islami Publishing Institute. [In ...
  • Tabari, Mohammad ibn Jarir. (۱۹۹۱). Jame al-Bayan fi Tafsir-e Ayyah ...
  • Tabresi, Fazl ibn Hasan. (۱۹۸۵). Majma al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an. ...
  • (۱۹۹۵). Majma al-Bayan le Oloum al-Qur'an. Research of Mahallati and ...
  • Tarihi, Fakhruddin. (۱۹۹۵). Majma al-Bahrain. ۱th. Tehran: B'esat Institute Publishing. ...
  • Zahabi, Shamsuddin Mohammad. (۱۹۹۷). Seir-e 'Aalam al-Nobala. ۱th. Beirut: Dar ...
  • Zobeidi, Mohammad Morteza. (ND). Taj al-Arous men Jawaher al-Qamous. OP: ...
  • Va'ez Javadi, Morteza. (۲۰۱۶). Falsafeh-e Ziyarat va Aein-e 'An. ۸th. ...
  • نمایش کامل مراجع