تحلیل امنیت بومشناختی سیمای سرزمین تهران مبتنی بر پایش کیفیت الگوی ساختاری زیرساخت سبز

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 168

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ICSDA06_360

تاریخ نمایه سازی: 27 اسفند 1401

چکیده مقاله:

افزایش سریع جمعیت شهر تهران در چند دهه اخیر و گسترش کالبدی آن در وسعتی بیش از ۷۰۰ کیلومتر مربع ، موجب تغییر ساختار اولیه سیمای سرزمین به دلیل گسترش کاربری اراضی و تخریب زیرساخت های سبز شهری شده است . این امر سبب شده تا فرآیندها و خدمات محیط زیستی ارائه شده توسط الگوی ساختاری زیرساخت های سبز سیمای سرزمین تضعیف شده و امنیت بوم شناختی شهر با تهدید مواجه شود. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش الگوی ساختاری سیمای سرزمین در تامین امنیت بوم شناختی شهر تهران به کمک تحلیل سنجه های سیمای سرزمین در طی سه دهه گذشته (بازه زمانی ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ میلادی ) است . برای این منظور از تصاویر ماهواره ای لندست جهت طبقه بندی کاربری اراضی سیمای سرزمین تهران در چهار کلاس ساخت و ساز، فضای سبز، بایر و آبی استفاده شد. همچنین جهت کمی کردن تغییرات کاربری اراضی و شناسایی تغییر زیرساخت های سبز شهر تهران در بازه زمانی مورد مطالعه ، در سطح کلاس از سنجه های NP، LPI، LSI، EMN-MN، SHAPE-MN، IJI، COHESION و در سطح سیمای سرزمین از سنجه های NP، ED، PD و LSI بکارگرفته شد. نتایج پژوهش نشان می دهند در سطح کلاس در طبقات کاربری سبز و بایر ، شاهد قطعه قطعه شدگی و کاهش مساحت آن ها در بازه زمانی مورد مطالعه هستیم . همچنین در ارتباط با پهنه های ساخت و ساز، روند سنجه های مورد مطالعه نشان دهنده پیوستگی لکه های این کاربری در طی بازه زمانی مورد مطالعه است . همچنین در طی سه دهه گذشته افزایش مساحت طبقه کاربری ساخت و ساز سبب جایگزینی و کاهش مساحت لکه های سبز و باز در سطح کلاس شهر تهران شده است . در سطح سیمای سرزمین نیز این تغییرات بیانگر کاهش تعداد لکه ها و ساده تر شدن موزاییک سیمای سرزمین در نتیجه تجمع لکه های ساخت و ساز و کاهش ناهمگنی در الگوی ساختاری سیمای سرزمین تهران شده است که منجر به کاهش خدمات محیط زیستی و امنیت بوم شناختی شهر در بازه زمانی مورد مطالعه می باشد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

بهروز ناروئی

دانشجوی دکتری آمایش محیط زیست ، پژوهشکده علوم محیطی ، دانشگاه شهید بهشتی ، مربی گروه مهندسی فضای سبز دانشگاه سیستان و بلوچستان

شهیندخت برق جلوه

دانشیار گروه برنامه ریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، ایران

حسن اسماعیل زاده

استادیار گروه برنامه ریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، ایران

لعبت زبردست

استادیار گروه برنامه ریزی مدیریت وآموزش محیط زیست، دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکدههای فنی، دانشگاه تهران