واکاوی مبانی مدرنیته و اسلام در خصوص مسائل زیست محیطی

امروزه در جهان بحران های عدیده ی زیست محیطی بروزکرده است.یکی از مهم ترین دلایل بروز این بحران ها طرز تلقی و نگاه بشر به طبیعت و پدیده های طبیعی است. در فرهنگ های غربی، فقط انسان ها دارای ارزش ذاتی بوده و طبیعت فقط به منزله یک ارزش ابزاری و به عنوان منبع فایده بخش مورد استفاده انسان قرارمی گیرد. درحالی که در جهان بینی اسلامی، کل انسان ها و طبیعت، با هم بخشی از کل نظام عالم را تشکیل می دهند. به باور بوم محوری سیاسی، مسایل محیطی زمانی حل می شوند که تحولات بنیادی در ایدئولوژی سرمایه داری صورت گیرد و یک مردم سالاری واقعی حاکمیت یابد.انسانها در آموزه های اسلام،از اجزای طبیعت هستند نه بیرون از آن و یا فوق طبیعت. یافته های پژوهش نشان می دهد که نوع انسان شناسی و جهان شناسی غیرالهی و نگرش و طرز تلقی مبتنی بر نگاه اومانیستی و مبتنی بر حرص و طمع سبب ساز بسیاری از فجایع و بحران های محیط زیستی است. از این رو، اصلاح نگرش ها، باورها و طرز تلقی انسان ها از انسان و محیط زیست وی در چارچوب نگاه سیستمی دین اسلام می تواند بسیاری از معضلات و ناامنی های محیط زیستی، سیاسی و اجتماعی را رفع نماید. این پژوهش ضمن بررسی زمینه های فکری و فرهنگی تخریب محیط زیست در بستر مدرنیته و نیز تبیین دیدگاه های فرهنگی، مذهبی و آثار آن ها براکولوژی و محیط زیست جهانی ، به دنبال تدوین الگوی محیط زیستی اسلامی برای حفظ و تعادل محیط زیست جهانی و منطقه ای می باشد. این مقاله که به روش مروری تهیه شده،ضمن بررسی و مقایسه دیدگاه های فلسفی غرب و اسلام نسبت به محیط زیست،اصول اکولوژیک مورد قبول اسلام را مطرح نموده است.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، اسلام ، مدرنیته ، اکولوژیک ، جهان بینی.