شیدا شادکام - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، دانشگاه علم وصنعت ایران، تهران
احمد خلیلی - استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران

تجارت آزاد مقوله ای است که امروزه به عنوان مولفه ای کلیدی خصوصا برای کشورهای درحال توسعه مطرح می باشد. در این راستا مناطق آزاد به عنوان دروازهای رو به بازارهای بین المللی عمل می کنند. مناطق آزاد با دارابودن ویژگی ها و شرایط خاص امکان مبادلات و ارتباطات اقتصادی را در سطح جهان فراهم می آورد. اما باید بدان توجه داشت که تمامی مناطق آزاد در جهان موفق عمل نکرده اند. چه بسا مناطقی که از هدف خود منحرف شده و مسیر توسعه را به درستی طی ننمودهاند. مناطق آزاد در کشور ایران نیز اگرچه به موفقیت هایی دست پیداکرده اند اما درمجموع در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده شان موفق عمل نکرده اند. یکی از دلایل عدم موفقیت این مناطق ، بی توجهی به مسئله مدیریت و حکمروایی در آنهاست . تجارب جهانی نشان می دهد که مناطق آزاد پیشگام در جهان برای دستیابی به توسعه ی مطلوب بسیار برنامه ریزی شده عمل کرده و از نظام حکمروایی مطلوبی برخوردار می باشند. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی بوده و در نظر دارد تا با بررسی تجارب مناطق آزاد موفق دنیا درزمینه ی حکمروایی ، شاخص های حکمروایی مطلوب را شناسایی و استخراج نماید. درنتیجه ی پژوهش ، نویسندگان با تلفیق شاخص های استخراج شده به یک الگوی بهینه برای حکمروایی مناطق آزاد در سطح جهان دست یافتند که متشکل از ۴بعد، ۶مولفه ، ۱۸معیار و ۲۵ شاخص کلی می باشد.

مناطق آزاد، حکمروایی منطقه ای ، حکمروایی در مناطق آزاد، الگوی بهینه حکمروایی