میثم قهرمان - استادیار پژوهشی گروه مطالعات تاریخی انقلاب اسلامی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ایران.

مقاله ی حاضر با دغدغه ی پاسخ به دو سوال اصلی نوشته شده است: نخست، مفهوم آزادی در منظومه ی فکری آیت الله خامنه ای از چه جایگاهی برخوردار است؟ دوم، آیا در طول تاریخ، مفهوم آزادی در اندیشه ی آیت الله خامنه ای دچار گسست معنایی شده است؟ جهت پاسخ به این سوالات از روش تحلیل محتوای کیفی بهره برده ایم. به بیان دقیق تر، ابتدا به کدگذاری کیفی واحدهای معنا (که از بیانات ایشان از دهه ی ۶۰ تاکنون جمع آوری شده بودند) پرداختیم، سپس آن ها را درقالب یازده مقوله و در دو تم اصلی که عبارتند از «آزادی واقعی برای ایجاد جامعه ای قوی و تمد ن ساز، عنصری ضروری است» و «لزوم برخورداری از بینش و رویکرد انقلابی در مواجهه با آزادی تاکتیکی غرب» تفسیر و طبقه بندی کردیم. همچنین، براساس یافته های حاصله از تحلیل محتوای کیفی مفهوم آزادی (تاریخ کدهای به دست آمده ) به این نتیجه دست یافتیم که گسست خاصی درباب این مفهوم در اندیشه ی آیت الله خامنه ای رخ نداده است، بااین وجود از میانه ی دهه ی هفتاد به بعد که فضای بیشتری برای طرح مفهوم آزادی فراهم شده است، ایشان کوشیده اند تا در بیاناتشان جزئیات نظری بیشتری را درباب این مفهوم تشریح کنند.

آیت الله خامنه ای, مفهوم آزادی, تحلیل محتوای کیفی, مقوله, تم