تحلیل گفتمانی مفهوم عشق در ترانه های مردمپسند ایرانی
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: فصلنامه زبان شناسی اجتماعی، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_SOCG-1-1_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 149
نویسندگان
دانشیار زبان شناسی دانشگاه باقرالعلوم
کارشناس ارشد ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
زبان شناسی اجتماعی حوزه ای میان رشته ای است که می تواند منظری زبان شناختی از حوزه گسترده اجتماع و فرهنگ را به تصویر بکشد. یکی از حوزه های مهم فرهنگ عامه ترانه های مردم پسند است که تا کنون، در ایران، از این چشم انداز مورد مطالعه جدی قرار نگرفته است. اشعار غنایی موجود در این ترانه ها انعکاسی از فرهنگ عمومی هر جامعه است که این نکته مطالعه آن ها را ارزشمند می سازد. اگرچه ترانه های مردم پسند دارای مضامین مختلفی هستند اما، همواره، «عشق» از مفاهیم کلیدی و تکرارشونده در آن هاست. پژوهش حاضر به بررسی این نکته می پردازد که در هر برهه تاریخی، این مفهوم چگونه در ترانه های بیان شده انعکاس یافته است. همچنین در پی آن است که از دریچه نظریه و روش تحلیل گفتمان و با تمرکز بر نظریه گفتمان پساساختگرای لاکلا و موف، چگونگی تعریف مفهوم عشق و به ویژه شگردهای گفتمانی استفاده شده برای تثبیت معنای پیشنهادی ترانه از این مفهوم، و نیز زنجیره های هم ارزی و تفاوت شکل گرفته حول آن را بررسی کند. نمونه مورد تحلیل ۱۶ ترانه عاشقانه ایرانی را شامل می شود که از میان ترانه های اجراشده توسط خوانندگان مرد و زن، در فاصله سال های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ ش، به روش نمونه گیری اتفاقی انتخاب شده است. نتایج نشان می دهد که ترانه های بررسی شده از «حضور طبیعت»، «ارجاع به گذشته»، «جاودانه سازی» و توسل به «نظم گفتمان های حاضر»، به خصوص «نظم گفتمان های دینی و سیاسی»، برای تثبیت معنا بهره برده اند.کلیدواژه ها
زبان شناسی اجتماعی, تحلیل گفتمان, عشق, ترانه های مردم پسند, ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.