محمدرضا اصغری پور - دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
مجید رفیعی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان

کمپوست تولید شده از زباله به عنوان یک منبع جایگزین کودهای شمیایی برای افزایش حاصل­خیزی خاک و تولید محصول شناخته شده است. در این مطالعه قابلیت کمپوست تولید شده از زباله شهری برای بهبود جوانه­زنی و رشد گیاهچه­های رشد یافته در خاک گلدان بررسی شد. چهار تیمار بر اساس نسبت­های اختلاط کمپوست تولیدشده از زباله شهری با خاک در نسبت­های ۱ به ۵/۲, ۱ به ۵, ۱ به ۵/۷ و ۱ به ۱۰ در این آزمایش با شاهد (خاک باغی) مقایسه شد. تجزیه­های فیزیکی و شیمیایی مخلوط­های مختلف انجام گرفت. رشد گیاه, تولید بیوماس و مقدار عناصر پر مصرف (N, P, K, Ca, Mg)، عناصر کم مصرف (Fe, Cu, Mn, Zn, B) و فلزات سنگین (Pb, Ni, Cd, Cr, Co) در گیاه و خاک تعیین شد. حضور کمپوست pH، هدایت الکتریکی، جرم حجمی محیط رشد، مقدار عناصر کم­مصرف و پرمصرف و فلزات سنگین در گیاه و خاک را افزایش داد. اما غالب این پارامترها تحت تاثیر مقدار کمپوست در محیط رشد قرار نگرفتند. بیشترین میزان جوانه­زنی, رشد گیاهچه و وزن خشک ریشه و ساقه در نسبت اختلاط کمپوست و خاک ۱ به ۵ مشاهده شد. اما نسبت اختلاط ۱ به ۵/۲ کمپوست و خاک کمترین میزان جوانه زنی و رشد گیاهچه­های گوجه­فرنگی در میان تیمارها دارا بود. ترکیبات سمی و عدم توازن در عناصر غذایی می­توانند مسئول اثرات بازدارندگی کمپوست بر گیاهچه­ها باشند. افزودن کمپوست به محیط رشد مقدار عناصر غذایی و فلزات سنگین در گیاه را افزایش داد. کاربرد مقادیر زیاد کمپوست تولید شده از زباله ممکن است اثرات زیانباری را بر محصولات داشته باشد.

شاخص جوانه زنی, کمپوست زباله, کیفیت کمپوست, گوجه فرنگی