دبی جریان و شیب خط انرژی در کانال های مرکب

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 21، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-21-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 226
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آرش عسگری

دانشکده فنی دانشگاه ارومیه

میرعلی محمدی

دانشکده فنی دانشگاه ارومیه

محمد مناف پور

دانشکده فنی دانشگاه ارومیه

چکیده

به منظور بررسی ساختار و رفتار هیدرولیکی جریان در رودخانه­ها و کانال­های مرکب، دبی و شیب خط انرژی اهمیت بالایی دارند. با تقسیم مقطع عرضی این کانال­ها به زیر ناحیه­های آن یعنی کانال اصلی و بسترهای سیلابی، دبی جریان به صورت جداگانه در هر زیر ناحیه قابل تعیین است و آنگاه دبی کل مقطع از مجموع آنها بدست می­آید. این روش به روش کانال تقسیم شده (DCM) معروف است. روش دیگری نیز به روش کانال ساده (SCM) موسوم است. روش­های متعددی بر مبنای روش تقسیم­بندی در مقطع کانال توسعه یافته­اند که از مهم­ترین آنها روش مدل تبادل دبی (EDM) می­باشد. این روش با در نظر گرفتن تاثیر انتقال مومنتم از میان سطح مشترک بین کانال اصلی و بستر سیلابی (سطح اندرکنش) توسعه داده شده است. در این تحقیق، محاسبات دبی و شیب خط انرژی برای سری آزمایش های موسسه FCF انگلستان و سایرین، با به کارگیری روش­های EDM، DCM و SCM و با برنامه­سازی رایانه­ای به زبان C++ انجام پذیرفت. نتایج حاصل نشان داد که در مقایسه با سایر روش­ها، روش EDM دارای کمترین خطای نسبی برای محاسبه دبی (در ترسیم نمودار دبی-اشل) است. همچنین نتایج محاسبه شیب خط انرژی به روش EDM و نرم افزار HEC-RAS نشان می دهد که روش EDM دارای کمترین خطای نسبی برای ترسیم شیب خط انرژی است. دو معادله ساده خطی برای عمق­های نسبی کمتر از ۱۵/۰ و برای عمق­های نسبی بیشتر از آن ارائه شد. بدین ترتیب، روش EDM را به میزان قابل توجهی حدود ۳۶% برای محاسبه دبی جریان و ۳۴% برای محاسبه شیب خط انرژی بهبود بخشیده است.

کلیدواژه ها

انتقال مومنتم, کانال مرکب, مدل تبادل دبی, دبی-اشل, شیب خط انرژی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.