جذب و واجذب سرب و تاثیر تر-خشک شدن متناوب بر توزیع فلز در دو خاک با ویژه گی های متفاوت

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 21، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-21-1_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 151
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حبیب خداوردی لو

دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه

رقیه حمزه نژاد تقلیدآباد

دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه

چکیده

فلزات سنگین پس از ورود به خاک­، به تدریج بین فاز محلول و فاز جامد خاک و همچنین بین ترکیبات مختلف فاز جامد توزیع می­شوند. توزیع فلزات در خاک نقشی مهم در میزان تحرک و زیست فراهمی آنها دارد. هدف از این مطالعه بررسی جذب و نگهداشت سرب در دو خاک آهکی با ویژگی­های متفاوت (یکی شور-سدیمی و دیگری غیرشور و غیرسدیمی) و ارزیابی اثر شرایط رطوبتی با چرخه تر-خشک شدن (WD) بر توزیع مقادیر مختلف سرب افزوده شده بود. برای کمی­سازی شدت پیوند سرب افزوده شده به خاک، ظرفیت جذب سرب توسط خاک­ها و تحرک و زیست فراهمی سرب از نمایه تفکیک کاهش یافته ((IR، نمایه شدت جذب (SI) و درصد یا مقدار جزء محلول + تبادلی (S+E) استفاده شد. مقداری اندک از سرب جذب شده توسط خاک واجذب گردید که بیانگر جذب قوی و برگشت­ناپذیر سرب در خاک­های مورد مطالعه است. براساس مقادیر SI، بیش از ۹۷% سرب افزوده شده به خاک­ها جذب گردید. نمایه SI با افزایش غلظت ورودی سرب به خاک، تغییری معنی­دار نداشت (p≤۰.۰۵) که احتمالا بیانگر رسوب سرب در خاک است. با اینکه نخستین دور WD تاثیری معنی­دار بر مقدار SI داشت (p≤۰.۰۵)، تاثیر دورهای بعدی معنی­دار نبود (p≤۰.۰۵). با افزایش غلظت ورودی سرب به خاک، مقدار IR کاهش یافت که بیانگر افزایش مقدار سرب متحرک با افزایش سطح آلودگی خاک است. تر- خشک شدن تاثیری معنی­دار (p≤۰.۰۵) بر تحرک و فراهمی سرب در خاک داشت. مقایسه مقادیر S+E نشان داد که تحرک و فراهمی سرب با تر-خشک شدن خاک کاهش و با افزایش غلظت ورودی سرب به خاک افزایش یافت.

کلیدواژه ها

تر-خشک شدن, زیست فراهمی, سرب, عصاره گیری متوالی, نمایه تفکیک کاهش یافته ((IR

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.