ترکیب عناصر غذایی، میزان اسانس و مقدار تیمول گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.) مایه زنی شده با Azospirillum irakense و Pseudomonas putida در سطوح مختلف نیتروژن

مرزه با نام علمی Satureja hortensis L.، جزء گیاهان دارویی بوده و اسانس و ترکیبات این گیاه با خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ در پزشکی و صنایع غذایی نیز مهم است. در یک آزمایش گلدانی اثر باکتری­های  Azospirillum irakense (A) و  Pseudomonas putida (P) و سطوح نیتروژن شامل عدم مصرف نیتروژن (N۰)، مصرف ۸۰ میلی­­گرم در کیلوگرم (N۱) و مصرف ۱۶۰ میلی­­گرم در کیلوگرم (N۲) بر جذب عناصر غذایی، تولید اسانس و مقدار تیمول در اسانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو باکتری بر درصد اسانس اثر مثبت و معنی­دار داشته و موجب افزایش آن شدند.  مقدار اسانس، در حضور باکتری A+))، ۸۳۲/۰ درصد بوده و نسبت به عدم حضور باکتری (A-)، ۷۹ درصد و در حضور باکتری (P+) نسبت به عدم حضور باکتری (P-)، ۳۵ درصد افزایش یافت. مصرف کود نیتروژن موجب افزایش درصد اسانس گردید ولی این افزایش در تیمار N۲ کاهش معنی­داری یافت. هرچند هر دو باکتری و کود نیتروژن باعث افزایش مقدار تیمول شدند، ولی این افزایش از نظر آماری معنی­دار نبود. مایه زنی با باکتری A. irakense  غلظت نیتروژن بخش هوایی را ۱۴/۹% افزایش داد. حضور باکتری P. putida  وA. irakense  به ترتیب غلظت پتاسیم بخش هوایی و ریشه را ۴/۱۱% و ۸۶/۱۸% افزایش دادند. حضور باکتری ­A. irakense  باعث کاهش غلظت عناصر فسفر و کلسیم در بخش هوایی و باکتری  P. putida، غلظت فسفر بخش هوایی و ریشه را به ترتیب ۵۵/۲۱% و ۵۲/۴۳% افزایش داد.

کلیدواژه ها:

آزوسپیریلیوم ، اسانس ، باکتری ، پسودوموناس ، تیمول ، مرزه