تحلیل آماری نتایج حاصل از کاربرد روش های پارامتریک و مدل Almagra در ارزیابی تناسب اراضی

ارزیابی اراضی گامی مهم در مطالعات خاک­شناسی و توسعه کشاورزی پایدار می­باشد. در این تحقیق سه روش استوری، ریشه­دوم و مدل آلماگرا[۱] به منظور ارزیابی کیفی تناسب اراضی شهرستان اهر واقع در استان آذربایجان­شرقی به مساحت تقریبی ۹۰۰۰ هکتار برای محصولات گندم، ذرت، سیب­زمینی و سویا مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بررسی کاربرد هر یک از روش­های مذکور برای انواع محصولات مورد مطالعه، از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. نتایج هر سه روش نشان داد که محصولات گندم، ذرت، سیب­زمینی و سویا به ترتیب بیشترین تناسب را برای اراضی دارا می­باشند. تعداد  کلاس­های تناسب بدست آمده از بکارگیری مدل آلماگرابا رتبه­های بالاتر بیش از روش­های پارامتریک بود. نتیجه بررسی اثر متقابل نوع محصول در نوع روش ارزیابی تناسب اراضی نشان داد که مدل آلماگرا نسبت به ریشه­دوم و آن هم نسبت به استوری، اراضی را در کلاس­های تناسب بالاتر قرار می­دهد. علت را می­توان در ماهیت مدل آلماگرا که بر مبنای روش محدودیت ساده و یا حداکثر عمل می­کند و یا به عدم تاثیر فاکتور اقلیم در کلاس­بندی نسبت داد. بنابراین می­توان بیان نمود که استفاده از مدل آلماگرا فقط از جنبه ارزیابی خاک بوده و برای ارزیابی تناسب اراضی بایستی این مدل در توالی با مدل­های Terraza و Cervatana مورد استفاده قرار گیرد و در مواقعی که اقلیم عامل محدود کننده نباشد نتایج ارزیابی خاک معادل با ارزیابی اراضی خواهد بود. بررسی اثر متقابل نوع محصول و نوع خاک نیز نشانگر تفاوت معنی­دار کاربرد روش­های مذکور در انواع خاک­ها می­باشد. علت بروز رتبه­های بالاتر برای اراضی توسط مدل آلماگرا را می­توان به ماتریس تاثیر ویژگی­های خاک در نوع محدودیت­ها نسبت داد. تلفیق نتایج حاصل از مدل آلماگرا و همچنین روش­های پارامتریک با GIS می­تواند نقشه­های زمین مرجع با دقت بالا ایجاد کند که موجب فهم و تفسیر هر چه بهتر وضعیت تناسب منطقه برای انواع محصولات باشد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی اراضی ، تحلیل آماری ، روش های پارامتریک ، مدل آلماگرا