سعید محمدی مولود - دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
جواد مصرآبادی - استاد روان شناسی تربیتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
رامین حبیبی کلیبر - دانشیار روان شناسی تربیتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

هدف: اختلال یادگیری ویژه، اختلالی است که توانایی فهمیدن یا استفاده کردن از زبان نوشتاری، انجام دادن محاسبه های ریاضی، هماهنگ کردن حرکت ها یا توجه مستقیم را تحت تاثیر قرار می دهد. مداخله ها و روش های آموزشی و درمانی مختلفی که برای درمان و بهبود اختلال یادگیری خاص به کار گرفته شده است، گاه اثربخشی مناسبی از خود نشان می دهند و در برخی موارد اثربخشی کافی ندارند و یا اینکه نتایج متناقض هم هستند. بنابراین به منظور ترکیب نتایج پژوهش های پیشین، حل تناقض ها و نیز دستیابی به نتیجه گیری کلی، استفاده از فراتحلیل لازم به نظر می رسد. روش: برای نیل به اهداف پژوهش با بهره گیری از روش فراتحلیل، از نتایج کمی ۱۲۸ پژوهش منتخب (که با توجه به ملاک های ورود و خروج و بهره گیری از کلیدواژه های تعیین شده از دانشگاه های معتبر سراسر کشور و بانک های اطلاعاتی مختلف کشور به دست آمده بود) استفاده شد که درمجموع ۶۲۳ اندازه اثر اولیه به دست آمده با نرم افزار CMA۲ تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد که مقدار اندازه اثر ترکیبی اثربخشی مداخله های آموزشی و درمانی بر اختلال های یادگیری ۱۳/۱ و پس از تفکیک به متغیرهای پیامد چندگانه مقدار اندازه اثر ترکیبی برای اختلال خواندن ۸۰/۰، اختلال نوشتن ۹۴/۰، اختلال ریاضی ۰۵/۱ می باشد که تمامی این اندازه اثرها معنادار است (۰۰۱/۰P≤). نتیجه گیری: مقادیر اندازه های اثر ترکیبی بر اساس ملاک کوهن نشانگر اثربخشی در حد بالای مداخله های آموزشی و درمانی است. همچنین این مطالعه تلویحاتی را برای استفاده از مداخله های مختلف برای بهبود اختلال یادگیری ویژه به دنبال دارد.

Specific learning disorder, Meta-analysis, Educational and therapeutic interventions, Dyscalculia, Dyslexia, Dysgraphia, اختلال یادگیری ویژه, فراتحلیل, مداخله های آموزشی و درمانی, نارسا حساب, نارساخوانی, نارسانویسی