تحلیل انتقادی چارچوب اخلاقی سرمایه اجتماعی؛ دلالت‎هایی برای مطالعات اسلامی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، دوره: 14، شماره: 27
  • کد COI اختصاصی: JR_ISSJ-14-27_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 133
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید فراهانی فرد

دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه قم

حمیدرضا مقصودی

گروه اقتصاد اسلامی دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه قم

علی اکبر ابراهیم نژاد

گروه اقتصاد اسلامی دانشگاه قم

چکیده

امروزه چارچوب اخلاقی به‎عنوان یکی از مختصات اساسی برای درک مفاهیم، در علوم اجتماعی نقش ویژه‎ای یافته است؛ اگر فلسفه اخلاق را معیار روایی یا ناروایی یک فعل بدانیم در این صورت دانش فلسفه اخلاق، متولی بررسی نظریات اخلاقی خواهد بود. پژوهش حاضر که با شیوه‎ای تحلیلی و در بستر تقسیم‎بندی رایج از فلسفه اخلاق تدوین شده است به تحلیل مفهوم سرمایه اجتماعی می‎پردازد. در این پژوهش ضمن تقسیم‎بندی مطالعات دینی حوزه سرمایه اجتماعی، با استخراج چارچوب اخلاقی سرمایه اجتماعی، انتقادات وارد بر مفهوم سرمایه اجتماعی که به واسطه چارچوب «فایده‎گرایی» آن پدیدار شده است، مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته‎های این پژوهش، به علت درک ناقص از فلسفه دینداری و عدم توجه به خاستگاه اخلاقی سرمایه اجتماعی، دین به‎ موضوعی برای مطالعات سرمایه اجتماعی تنزل داده شده است. هرچند مقاله درصدد تحلیل سرمایه اجتماعی از مبنای فلسفه اخلاق اسلام نیست، اما دلالت‎های آن برای مطالعات دینی به واسطه توجه به مختصات مفاهیم وارداتی در علوم انسانی، راهگشا خواهد بود.

کلیدواژه ها

سرمایه اجتماعی, مطالعات دینی, فلسفه اخلاق

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.