سازوکار ترجمه ها در غرابت زدایی از گفتمان نقد و نظریه ادبی با تمرکز بر ارتباط «لحن»، «صدا» و «قدرت»
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله نقد و نظریه ادبی، دوره: 5، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_NAQD-5-1_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 255
نویسندگان
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان
چکیده
مقاله پیشرو قصد دارد به بررسی میزان تاثیرگذاری ترجمهها در بیگانهنمایی گفتمان نقد و نظریه ادبی در ایران بپردازد. نظریههای جدید ادبی در ایران گاه با مخالفتهایی روبهرو بودهاند. این نظریهها گاه به بیگانگی با سنت نقد ادبی ما و گاهی به نامفهومی و پیچیدگی متهم شدهاند. جدا از دشواری بنیادین نظریههای ادبی و پیشزمینههایی که دانستنشان باز هم فهم نظریهها را دشوارتر میکند، به نظر میرسد گاهی ترجمهها در دامنزدن به پیچیدگی و دشواری این نظریهها سهیم بودهاند. «لحن ترجمه» به عنوان یکی از عناصر اساسی ترجمه، همواره برای نظریهپردازان و منتقدان این حوزه اهمیت داشتهاست. این گروه برآنند که مترجمان گاه با انحراف از لحن متن مبدا و فراتر بردن سطح آن از سطح فهم عموم مخاطبان، میتوانند در انحصاری کردن و خصوصیسازی یک حوزه دانشی نقش مهمی ایفا کنند و بدین طریق بر اقتدار گفتمان آن حوزه بیفزایند. در این مقاله با ارائه نمونههایی از ترجمههای مربوط به نظریههای ادبی کوشیدهایم نشاندهیم که انحراف از لحن متن مبدا (از طریق افراط در سرهگرایی، کهنگرایی یا عربیگرایی) چگونه میتواند به ابزار تفوق گفتمانی، اعمال قدرت بر مخاطبان و مقهورسازی ایشان تبدیل شودکلیدواژه ها
نظریه های ادبی, ترجمه, لحن, قدرت, گفتماناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.