محمد مناف پور - استاد مهندسی عمران دانشگاه ارومیه
فائزه طالبی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران گرایش آب و سازه های هیدرولیکی دانشگاه ارومیه

آب مساله ای مهم و اساسی می باشد که زندگی بدون آن میسر نمی باشد. انسان از گذشته تاکنون سعی داشت از آب برای توسعه و بهبود زندگی خود بهره گیرد. با نگاهی به گذشته در می یابیم که اولین تمدنها درکنار منابع طبیعی آب شکل گرفته است . این تلاشها در ابتدا به مهار و کنترل آب معطوف بوده است . امروزه بدلیل افزایش جمعیت ، توسعه شهرها، گسترش فعالیت کشاورزی و صنعتی مساله انتقال آب به عنوان یکی از مهمترین مسائل مورد توجه قرار گرفته است . در ابتدا آب با استفاده از روشهای سنتی مثل ایجاد قنات و کانالهای آبیاری منتقل می شد، امروزه روشهای مختلفی برای انتقال آب به مناطق دوردست وجود دارد که یکی از مهم ترین آنها مجاری تحت فشار می باشد زیرا مجاری تحت فشار مقدار آب بیشتری را در مدت زمان کمتری منتقل می کند. بنابراین یکی از مهم ترین مسائلی که باید توجه کرد طراحی و بهره برداری از مجاری تحت فشار می باشد. یکی از مشکلاتی که این سیستم های انتقال آب با آن مواجه هستند پدیده ضربه قوچ ناشی از افزایش فشار در اثر بسته شدن ناگهانی دریچه می باشد. پدیده ضربه قوچ خطرات زیادی اعم از ترکیدن خط لوله در سیستم انتقال و شبکه توزیع و خرابی و شکستن شیر ها، دریچه های کنترل و پمپ ها را بدنبال دارد. برای مدلسازی و تجزیه و تحلیل پدیده ضربه قوچ نرم افزار های زیادی در بازار وجود دارد که از جمله آنها می توان به نرم افزار فلوئنت اشاره کرد. شبیه سازی ضربه قوچ به دو صورت دوبعدی و سه بعدی قابل اجرا می باشد. زمان و هزینه لازم برای شبیه سازی سه بعدی بسیار بیشتر است بنابراین نتایج شبیه سازی دو بعدی و سه بعدی باهم مقایسه می کنیم و درمی یابیم که نتایج اختلاف چندانی باهم ندارند.

ضربه قوچ، جریان گذرا، مجاری تحت فشار، فشار،جریان میرا