تصویرگری اسب در نگاره های شاهنامه بایسنقری

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 185

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ICACU02_1465

تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1401

چکیده مقاله:

شاهنامه بایسنقری در نگارگری ایرانی و مکاتب هرات جزو برترین شاهنامه های مصور ایرانی است که هر چقدر در زمینه های مختلف آن پژوهش و بررسی صورت گیرد باز نکات بی شماری در آن نهفته است که قابل پژوهش برای علاقمندان و پژوهشگران است . هدف پژوهش پیش رو مطالعه و بررسی نقش اسب در ۸ مورد از نگارههای شاهنامه بایسنقری و آنالیز آنها و مقایسه کار نقاشان آن است تا با بررسی و مطالعه تصویر اسب و تطبیق نهایی این نگارهها از منظر دید نقاشان شاهنامه ، به قدرت بالای تصاویر و هماهنگی آن با محتوای کلام پی برده شود. اندیشه های نهفته در این آثار مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سبب شناخت بیشتر و موثرتر در حوزه نگارگری گشته و در جهت احیای هویت فرهنگ ایرانی _ اسلامی در آثار هنری مورد استفاده قرار بگیرد. بر این اساس این دو سوال مطرح است ۱- طراحی و ترسیم اسب در نگارههای شاهنامه بایسنقری از چه مولفه هایی تبعیت می کند؟۲- تصویرگری اسب در نگارههای شاهنامه بایسنقری ، مربوط به چه تعداد از نقاشان کارگاه سلطنتی است ؟ روش تحقیق در مقاله حاضر به شیوه توصیفی - تحلیلی و گردآوری دادهها به روش اسنادی است . یافته های تحقیق حاکی از آن است در هفت نگاره از شاهنامه بایسنقری اکثر اسب ها دارای سر و صورت باریک و مستطیلی شکل ، چشم ها و بینی متعادل، گردن بلند، یال و دمها کوتاه، دمها بافته شده و شبیه به دم گرگ، بدن کوچک تر از حد معمول، دور شکم بزرگ، پاها کوتاه و باریک ، سم اسب ها پهن با ارتفاع کم و بر روی سم ها چند میخ طلایی قابل رویت است . کاکل اسب ها با پرداز خطی ، یال و دم اسب ها پرداز نقطه ای و خطی و بدن اسب ها با پرداز نقطه ای حجم دار شده است . نقش اسب در نگارهها غالبا بی روح و در حالت سکون ترسیم شده که از واقعیت مفهوم نگارهها که ماهیت رزمی دارند، بدور است . در نگاره ۶ - ”اسفندیار و کشتن گرگها” ترسیم اسب با دیگر نگارهها اندکی متفاوت است . نقاش این اثر به آناتومی و حالت های بدنی اسب واقف بوده و در ترسیم آن دقت بیشتری داشته است . از جمله سر اسب که طبیعی تر و سینه اسب فراختر تصویر شده است . حالت های روانی اسب ، گوشهای خوابیده به عقب ، نوع نگاه و دم شلاقی مانند اسب را حین شکار گرگ به خوبی نشان می دهد . در این نگاره نقش اسب پرتحرک مشاهده می شود. بر این اساس با توجه به یافته های پژوهش این نتیجه حاصل می شود که دو نقاش در ترسیم اسب در نگارههای شاهنامه بایسنقری دست داشته اند.