بررسی و مدلسازی مکانی سطح پیزومتری در محدودهی آبخوان دشت تسو با روند تغییرات کاربری کشاورزی

یکی از روش های مهم در برآورد سطح ایستابی آب های زیرزمینی درونیابی است . طی چند دهه اخیر به دلیل وجود همبستگی مکانی بین مقادیر یک متغیر در یک ناحیه مبانی علم زمین آمار به خوبی گسترش یافته و توانایی های این شاخه از آمار در بررسی و پیش بینی متغیرهای مکانی گسترش یافته است . در این پژوهش سطح آب های زیرزمینی دشت آبخوان تسوج در سه دوره زمانی (۷۳-۸۳-۹۳) به دو روش IDW و کریجینگ مورد درونیابی قرار گرفت . جهت بررسی مناطق کشاورزی و ارتباط آن با افت سطح پیزومتری در دشت تسوج اقدام به پردازش تصاویر ماهوارهای لندست شد و شاخص تفاضلی نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) از این تصاویر برای سه سال آماری (۹۳؛۸۳؛۷۳) مورد نظر استخراج گردید و در انتها نقشه تراکم پوشش گیاهی ترسیم گردید. جهت مشخص کردن همبستگی سطح پیزومتری و تراکم پوشش گیاهی از روش تحلیل آماری رستری در GIS که به نوعی ، کل جامعه را جهت محاسبه همبستگی در نظر می گیرد استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که مقادیر همبستگی برای دشت تسوج مثبت بوده و رابطه مستقیم این دو عامل را اثبات می -کند. در نهایت نتایج نشان داد بین مکانهای که دارای پوشش گیاهی می باشند و کانونهای افت آب زیرزمینی ارتباط معناداری وجود دارد. بالاترین همبستگی سطح پیزومتری با اراضی پوشش گیاهی در هر دو روش درون یابی ۱/۰ می باشد؛ ولی نزدیک بودن مقدار همبستگی به صفر نشان می دهد که افت سطح پیزومتری در منطقه مورد مطالعه تنها به توسعه مناطق کشاورزی وابسته نبوده است و تحت تاثیر عوامل دیگری چون خشک سالی های پیوسته و کاهش بارندگی ، وضعیت شبکه آب های سطحی ، استخراج و انتقال آب از مناطق دیگر دشت و همچنین تغییر مسیر آبراهه ها می باشد.

کلیدواژه ها:

سطح پیزومتری ، مدلسازی ، دشت تسوج ، تغییرات کاربری کشاورزی