بابک محمدی - دانشجوی کارشناسی ناپیوسته مهندسی حرفه ای معماری، دانشکده مهارت و کارآفرینی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
پیمان نقی پور - دانشجوی کارشناسی ناپیوسته مهندسی حرفه ای معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران
رویا محبوب قدس - دکتری تخصصی معماری، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران

به دلیل ممنوعیت نمایش تصویری در اسلام، خوشنویسی عربی بالاترین هنر در سطح بناها بوده است . پیش از ظهور اسلام، نوشته های عربی دارای سبک های مشخص و توسعه یافته نبودند، اما نزول قرآن به زبان عربی چشم اندازهای جدیدی را برای خوشنویسی عربی گشود. در دهه های اولیه اسلام، خط عربی ابتدا برای نوشتن قرآن کریم بر روی چرم، استخوان، برگ، پوست و غیره توسعه یافت و بعدا این هنر به بخشی از اشیاء گرانبها، نقاشی ها و آثار تاریخی تبدیل شد. خوشنویسی عربی نیز در کنار سایر اشکال هنر، معماری جهان اسلام را غنی کرد. با گسترش اسلام در مناطق مختلف جهان، هنر خوشنویسی به نواحی جدید منتقل شد و به تبع آن سبک های گوناگون خوشنویسی توسعه یافت . فرمانروایان اولیه مسلمان در هند، سلاطین این هنر را توسعه دادند و بعدها مغولان آن را غنی کردند و به اوج خود رساندند. هنر خوشنویسی عربی در آثار هندی به صورت آیات قرآنی ، حدیث یا کتیبه هایی است که اطلاعاتی در مورد بنا و سازنده آن ذکر می کند. در این مقاله نویسندگان به بررسی ویژگی های بصری و زیبایی شناختی هنر خوشنویسی عربی در معماری مغول شمال هند می پردازند. آثار مورد مطالعه در اینجا از سه شهر پایتخت امپراتوری مغول در شمال هند است . آگرا، دهلی و فاتح پور سیکری . این مطالعه به حفظ و احیای کتیبه های خوشنویسی در بناهای مغول کمک می کند زیرا به دلیل سهل انگاری روز به روز در حال خراب شدن هستند. همچنین به طراحان، معماران و خوشنویسان کمک خواهد کرد زیرا خوشنویسی هنوز به عنوان یکی از عناصر مهم بناهای مذهبی معاصر همراه است .

معماری مغول، خوشنویسی ، تاریخ ، مسجد، تزیینات.