بررسی وجود یا عدم وجود فضاهای نیمه باز خصوصی در آپارتمانهای امروز

امروزه در اثر بکارگیری سیاست انبوه سازی و کوچک سازی در جوامع شهری بزرگ، فضاهای نیمه باز سنتی معنا و مفهوم خود را از دست داده و به دنبال کاهش عملکردها ، به فضای انبارگونه تقلیل می یابد و آپارتمان های مسکونی بدون تامین عناصر و فعالیت های مکمل ، گسترش می یابند.گذر زمان تغییر در نیازها و مفاهیم را اجتناب ناپذیر می سازد ، اما برخی نیازها خصوصا روحی و فردی دارای ذات پایدار است و گذشت زمان ممکن است تنها از لحاظ فرمی آنها را دچار تغییر کند. از جمله اینگونه نیازها نیاز بشر به ارتباط با طبیعت و فضای باز، خلوت و گسترش روابط اجتماعی اشاره کرد، که خود را در معماری مسکن در فضاهای باز (حیاط و ...) و نیمه باز (ایوان و...) جلوه گر می کند. این پژوهش به بررسی مفهومی و عملکردی فضاهای باز و نیمه باز در معماری مسکن می پردازد.(فضاهایی که حضورشان در مسکن گذشته پررنگ و کاملا کاربردی بوده بر خلاف مسکن امروز که انها یا حذف شدند و یا به فضاهایی بدون کاربرد تبدیل گردیده اند) فضاهای باز همچون حیاط، و نیمه باز همچون ایوان به عنوان فضایی از معماری مسکونی مطرح می شود که دارای غنای فرمی و مفهومی و عملکردی است و وجود آن در کنار فضای بسته به تجربیات فضایی نابی منجر می شود. از این رهگذر (در ابتدا به دنبال چیستی فضاها (نیمه باز و باز)به لحاظ معنایی درمسکن گذشته و عدم چیستی انها در مسکن امروز می پردازیم ). هدف از این پژوهش لزوم توجه به فضاهای باز و نیمه باز به عنوان عامل در بالا بردن کیفیت و غنای فضایی خانه و نیز عامل تاثیرگذار در جهت کاهش مصرف انرژی و تحقق معماری پایدار است . بخشی از مطالعات به صورت کتابخانه ای و برخی به صورت میدانی می باشد. در مطالعات کتابخانه ای گردآوری اطلاعات از طریق کتاب، مجلات و پایانامه های مرتبط با موضوع صورت گرفته است . در مطالعات میدانی اهمیت فضای باز و نیمه باز در مسکن امروز از طریق بررسی نمونه های موردی داخلی صورت گرفته است . در نتیجه گیری با در نظر داشتن مفهوم عملکرد فضای نیمه باز و باز و تاثیرگذاری آن به عنوان عنصری پایدارساز در معماری مسکونی پیشنهادها و توصیه هایی معمارانه برای طراحی مسکن امروز ارائه می گردد.

کلیدواژه ها:

فضاهای نیمه باز ، فضاهای باز ، مسکن امروز.