صالح رحیمی - دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
محسن گل محمدیان - استادیار، گروه مشاوره و راهنمایی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
هلاله فتاحی فر - کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

هدف: داشتن تمرکز، آشنایی با یادداشت‎برداری، بالا بردن قدرت خواندن متون، تجزیه و تحلیل و افزایش تفکر انتقادی، مقدمات یادگیری را فراهم می سازد و یکی از راه هایی که می تواند به کودکان در خصوص آشنایی با این مباحث یادگیری کمک کند، داشتن سواد بصری کودکان است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش آموزش سواد بصری بر مهارت‎ یادگیری کودکان ۱۰-۷ ساله مراجعه‎کننده به کتابخانه عمومی محمد رسول الله جوانرود و مولفه‎های آن (یادداشت‎برداری، تقویت حافظه ، آمادگی برای امتحان، افزایش تمرکز و مدیریت زمان) انجام شده است.روش: پژوهش با روش شبه تجربی و با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل انجام شدهاست. جامعه آماری پژوهش را کلیه کودکان ۱۰-۷ ساله عضو کتابخانه عمومی محمد رسول الله شهر جوانرود در سال ۹۸-۱۳۹۷ تشکیل داده است که از میان آن‎ها به روش نمونه‎گیری در دسترس دو گروه انتخاب شدند. یک گروه (۱۵نفره) به عنوان گروه آزمایش برای آموزش سواد بصری و گروه دیگر (۱۵نفره) به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. برای گردآوری داده ها در این پژوهش از دو پرسشنامه استفاده شده است، پرسشنامه مهار ت های یادگیری کانگاس (۲۰۰۹) و پرسشنامه سواد بصری لوپاتسکا و همکاران (۲۰۱۸). روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط ۵ نفر از اساتید علم اطلاعات و دانش شناسی و روانشناسی مورد تایید قرار گرفت و جهت سنجش پایایی نیز از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‎ها از روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد.یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که میانگین نمرات مهارت های یادگیری و مولفه‎های آن (یادداشت‎برداری، تقویت حافظه، آمادگی برای امتحان، افزایش تمرکز و مدیریت زمان) در کودکانی که آموزش سواد بصری را دریافت کرده اند، با کودکانی که آموزشی را دریافت نکرده بودند، تفاوت معناداری وجود دارد و آموزش سواد بصری منجر به افزایش مهارت یادگیری آن‎ها شده است.نتیجه گیری: نتایج نشاد داد که با استفاده از سواد بصری، مهارت یادگیری کودکان افزایش یافته است. با توجه به اهمیت آموزش سواد بصری در جهت ارتقای مهارت‎های یادگیری کودکان، آموزش این سواد می‎تواند به عنوان برنامه‎ای موثر در کتابخانه‎های عمومی و بخش کودکان آن مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، نیازمند برنامه‎ریزی دقیق و منسجم در این راستا است. سواد بصری در حال حاضر می‎تواند یکی از برنامه‎های لازم برای آموزش کودکان در کتابخانه های عمومی باشد و نیاز به کتابدارانی مجرب در این زمینه دارد که قادر به سازماندهی و استفاده از گرافیک برای یادگیری کودکان باشند.

سواد بصری, مهارت های یادگیری, آموزش کودکان, کتابخانه عمومی محمد رسول الله جوانرود, تصویر